kurtuluş savaşındaki büyük sovyet yardımı

oldukça fazla ve büyük olan yardımdır.

bugün memleketimizdeki komünist düşmanlarının unuttuğu yardımdır. türkiye'nin kurtuluşunda ve emperyalizmin mağlubiyetinde büyük bir sovyet payı vardır.

1922 senesinde, haziranda hakimiyet-i milliye'de mustafa kemal sovyet dostlarına müteşekkir olduğunu söylüyor ve şöyle devam ediyordu;

''komünist yoldaşlar! müslüman kardeşler! bugün istilacı düşmana karşı son kanlarına dek savaşan köylülerimiz emin olsunlar ki yakın bir gelecekte islâmiyet ve komünizm birleşerek emperyalizmden öcünü alacaktır!''

sovyet rusya ilk yardımını 1919 senesinde yaptı. yusuf ziya ve sabit bey isimli iki zat tarafından 120.000 liralık bir para moskova'dan tiflis'e getirilmiş. oradan kars'a getirilmiştir.

1919 senesinin sonlarına doğru ünlü enver paşa'nın amcası olan halil paşa ve sabit bey moskova'ya gitmiş ve sovyetler birliği hariciye nÂzırı yani dışişleri bakanı olan çiçerin ile görüşmüş ve büyük bir yardım almışlardır. işte o yardım;

1 milyon lira
60.000 tüfek
180.000.000 fişek
120 top

halil paşa başkanlığındaki bir heyet bu yardımı bakü üzerinden anadoluya ulaştırmıştır.1920 senesinde ise sovyetlerden anadoluya 3200 sandık tüfek gönderilmiştir.

moskova antlaşması'nın şartlarından biride türkiyeye her sene 10 milyon ruble verilmesidir. çiçerin bizzat ilk taksit olan 4 milyon rubleyi nisanda ankaraya yolladı. mayısta 1 milyon 400 bin ruble, kasımda ise 1 milyon 100 bin ruble daha gönderildi.

en büyük yardımlardan biride mayıs 1922'de yapılmış ve sovyetlerden ankaraya tam tamına 13 milyon 500 bin ruble gönderilmiştir.

toplamda sovyet sosyalist cumhuriyetler birliği 1919-1922 arasında türkiyeye 85 milyon lira yardım yapmıştır.

sadece 1921 senesinde yapılan askeri yardımlar ise şunlardır

45.000 tüfek (1921 başında tbmm ordusunun sadece 80.000 tüfeği vardır)
350 milyon mermi
10.000 süngü
410 makineli tüfek
100 top
170.000 top mermisi
330 sandık bomba
120 kılıç
20.000 gaz maskesi

kaynaklar

tek adam-şevket süreyya aydemir
türk silahlı kuvvetleri tarihi
harp ve sulh senelerinde osmanlı ekonomisi-vedat eldem
tbmm celse zabıtları
kurtuluş savaşı hakkındaki ingiliz belgeleri
türk kurtuluş savaşı özet tarihi

edit: imla

bazı adnan's cats tayfasının kabul etmek istemediği yardımdır.

Rusların anadoluya yerleşemedikleri için başka devletlerin de yerleşmesini istememesinden dolayıdır. *

kader ortaklığından ve yeni kurulacak devlete komunist sistem getirmek amacıyla yapılmış yardımdır.

rusların 'hindistan müslümanları'nın gönderdiği parayla yaptığı yardımdır. işbu sebepten 'rus yardımı' olarak anılmaktadır.

edit: zaten türkleri sevdikleri için orta asyadakileri sibiryaya sürdüler. ve bu sürgünde binlercesi öldü. onun için aramızdaki alfabe birliğini bozdular. ve yine çok iyi oldukları için milyonlarca insanı öldürdüler. ve asıl garip olanı da bu 'eşitlik' sloganıyla yola çıkıp 'öldürüyorsun'. eğer ssözünün eriysen 'öldürmeden eşitle'

kurtuluş savaşının kazanılmasında önemli bir yere sahip olan yardımdır. hatta buna teşekkür babında taksim anıtında atatürk heykelinde atatürk'ün arkasında rus büyük elçisinin yüzü tasvir edilmiştir. *

osmanlının hasta adam olmasının sebeplerinden biri olan rusyanın (çarlık veya sovyet farketmez)
kendi rahatı ve gvenliğinden öte hiçbir amaç veya sebeple yapmadığı yardımdır!

hiç sevilmemiştir tüm rus ya da sovyet yönetimlerince türkiye. mevzu basittir aslında. sovyetin istediği anti emperyalist savaşta türkiye yi tampon bölge yapıp kıçının ağzına kadar sokmamaktır emperyalistleri. askeri türk'den silahi rus'tandır o kadar. sevdiğinden veya bize dost olduğundan falan da değildir. marksist, komünist, leninistlerin vs. şirin gösterme çabasıdır sovyetleri.

o dönemde siyasal açıdan yalnız olan sovyetlerin politik yardımları ki doğaldır. atatürkle dönemin elçisinin bu yardımlar sırasında ülkenin rejimi konusunda hararetli konuşmaları vardır. o değil de biraz samimi olun lan bunu bir lütuf olarak görmeyin sovyet ve abd emperyalizmi aynı oranda kötüdür diyebilin ki samimi olduğunuzu anlayalım.

kendi çıkarları için yapılan art niyetli yardımdır.

doğrudur. türkiye sovyetlerden yardım almıştır. hemde emperyalist devletlerle kurtuluş mücadelesi verirken. burada dönemin getirdiği o şartlarla atatürk'ün yaptığı ise tam anlamı ile dahilikdir. *

fakat tuhaf olan şudur, türkiye truman doktrinden sonra marshall * yardımları çerçevesinde, yanılmıyorsam 1948 olması gerekiyor, yunanistanla birlikte 400 milyon dolarlık yardımı "sovyet tehdidi" yüzünden almıştır. zaten türkiyenin sovyet ve komünistliğe karşı bakış açısı bu tarihten sonra ne hikmetse çok değişmiştir.

bu tarihten önce köy enstitüleri vardır mesela. * marshall yardımları alındıktan sonra ise bu tarz kurumlar kapatılmış, projeler ise iptal edilmiştir.

en önemlisi ise türkiyede komünist avı başlamıştır ki çook acıdır ! mesela (bkz: sabahattin ali) 1948 de katledilmiştir. *

her ne olursa olsun sovyetler türkiyeye çok büyük yardımlar yapmıştır denilesi entrylerin olduğu başlıktır.
inanmayanlar kaynakları incelesin denilesidir.

amaç değil sonuç önemlidir. sonuçta zaferde payları var mı? var.

emperyalizm akımının durdurulması içindir.

moskova antlaşması.

abartılan yardım. hayatlarında ''che guevara, yoldaş, halkların kardeşliğinden'' öte dünyası olmayan adamlar bu yardımı böyle ballandıra ballandıra anlatıp, rusları şirin göstermeye çalışıp rus uşaklığını her yerde belli etmiyorlar mı. daha da beteri mustafa kemal atatürk'ü sanki sosyalistmiş gibi lanse etmeye çalışmıyorlar mı. yemin ediyorum tam bir cehalet örneği.

hayatlarında nutuktan iki kelime okumamış adamlar ''bak sovyet bize şöyle yardım yaptı, atatürk ruslarla dost oldu, yaşasın devriiiimmmm'' nidaları atıyorlar. nutukta bu yardımın ayrıntıları yazar. ve bu gomnik kızıl dostların abarttığı kadar bir yardım yok. evet ruslar tarafından bazı silah ve para desteği olmuştur. ama öyle savaşın gidişatını değiştirecek kadar, bağımsızlığımızı sovyetlere borçlu olacak kadar değil. bunu ben demiyorum atatürk'ün kendi yazdığı nutuk kitabı diyor.

ne kadar kolay bir insanı kendi fikrindenmiş gibi gösterip, olayları abartmak.

ingiltere de 2.dünya savaşında ruslara silah yardım yapmıştır rusları sevdiğinden değil almanlara karşı bir cephe daha açmak içindir aynı şekilde amerika ingilizlere karşı savaş hazırlığı yaparken ingilizlerele beraber almanlarla savaşmıştır bunlar çıkar amaçlı işbiriğinden başka bişey değildir.

kurtuluş savaşının kazanılmasında faydalı olmuştur. entry lerin bazılarına bakıyorum da çok komik.
adamlar çıkarları olmasa niye yardım etsinler. bu çıkar; ister kendi güvenliği adına büyük devletleri anadoluya sokmamak olsun ister kendi ideolijisini ihraç etmek olsun makuldur.
daha başka maddeler de sayılabilir.
ama bu entry burada paylaşıldı diye kimse kominizm propagandası yapmıyor.

bence buradaki husus yukarıda bazı arkadaşların dediği gibi atatürk'ün başarısıdır.

aynı şekilde ikinci dünya savaşında da ismet inönü birkaç devletten karşılıksız yardım almıştı.

stalin'in kars ardahan üzerinde emperyalist tutumu olmasaydı belki türkiye abd'nin kucağına bu kadar oturmazdı.

bugün atatürk ve ismet inönüyü eleştirenlerin devamı olduklarını ifade ettikleri menderes döneminde abd kucağına yerleştiğimiz unutulmamalıdır.

edit ekleme: türkiye'de zamanında talabani-barzani sürtüşmesinde önce birini sonra diğerine yardım etmiştir. türkiye art niyetliydi demek saçma olur. çıkarına göre davranmıştır.

ruslar açısından stratejik bir "yatırım"dır. yeni kurulmuş olan her yeni yönetim ve ideoloji, sınır çevresini güvene almak için, "ideoloji ihracı"na ihtiyaç duyar. mustafa kemal, bu durumu bir fırsat olarak değerlendirerek, rusları, türkiye'nin bir müttefik olacağı yönünde ümitlendirerek söz konusu yardımı almıştır. gerisini getirmemiş ve ideolojiyi ve sistemi ithal etmemiştir, o ayrı...

ancak, devletler arası hukuk, tabii ki mefaatler çerçevesinde yürüyecektir. ruslar ve türkler'in bu dönemde menfaatleri kesişmiş, bu durum türkiye tarafından iyi kullanılmıştır. ancak mustafa kemal, sovyetler'in er geç dağılacağını biliyordu. çünkü sovyet devleti mahiyetinde çok fazla etnik teba barındırıyordu ve sınırlar çok genişti. komünizmden sosyalizme tam anlamıyla geçiş çok uzak bir ihtimaldi ve uluslararası sermayenin baskısına dayanabilecek dinamiklerden yoksundu. bu nedenle de kurtuluş savaşı sırasında gerçekleşen bu yakınlaşma, savaşın kazanılmasından sonra derinleştirilmemiş ve hatta genç türkiye, devletçilik ara geçiş politikasını, her geçen gün serbest piyasa ekonomisine doğru yaklaştırmıştır.

mustafa kemal'in ölümünü takiben, ikinci dünya savaşı sonrası, özellikle adnan menderes döneminde, türk-amerikan ilişkilerinin artmasıyla, sovyet-türk ilişkisi gevşemiş, kore savaşını müteakip türkiye'nin nato üyesi olarak alınmasıyla, türkiye komünizm karşısındaki safını belirlemiş ve tüm nato üyesi ülkeler gibi, komünizmi bir tehdit olarak ele almıştır.

bugüne değin de türk-amerikan ilişkileri ittifak noktasında daha da derinleşerek devam etmektedir. son suriye meselesi türk-rus ilişkilerinin en fazla gerilme noktalarından birisi olmuştur.

(bkz: kendi açtığı başlığa ara ara entry girmek)