kapitalizm çöküyor mu

son günlerde ekonomistlerin, analistlerin, tv yorumcularının hep bir ağızdan sordukları saçma soru. kapitalizm çöküyor he çok komik. kapitalizm çökerken savaş mavaş olmuyor negzel.

kanımca, doğum sancıları çekmektedir. yeni bir hilkat garibesini cücüklemek için.

her büyük buhran sonucu söylenen popüler söz.insanlar 3-5 sene daha en fazla hatırlar.sonra medya pembe gözlükler ile uyutmaya devam eder balık hafızalı toplumları.

kapitalizm esnek balon gibidir.patlamaması için biraz gazı keseceklerdir hepsi o kadardır.

tam rekabet piyasalarının, daha aktif hale gelmeleri ve ütopyadan uzaklaşarak gerçekçi bir hale adım adım yaklaşmaları sonucunda teknolojinin ve küreselleşmenin hızla artmasıyla bağlantılı olarak akıllara gerçekten bitiyor mu sorusunu aklına getiren sorunsal.

hiç bir ekonomik sistem çökmez. evrilir. tarih böyle yazar. en ilkel kölelik feodaliteye evrilirken yanında hediye felsefeyi bıraktı. her ekonomik sistem kendi bağrında mündemiç bütün güçleri, araçları geliştirdiği süreçte evriliyordur zıddına yavaş yavaş. bu manada ki hadiseyi bir ülkedeki tertele ile karıştırmamak gerekir. paris komünülerinden başlayan devinim sürüyor. sistemlerde eskimiş yıl gibi, içinde taşıdığı feryatlarla, mükemmelliklerle görevini yeni bir yıla terkedecektir.

--spoiler--
"kapitalizm, gölgesini satamadığı ağacı keser."

Karl Marx
--spoiler--

senin burada varlığın zaten bir kapitalizm meyvesi iken, bekle ki çöker seni buraya diken.

(bkz: xd)

cevabı evet olan soru. zira kapitalizm varlığını sürdürdüğü her an çökmektedir.
karl marx'ın da öngördüğü gibi kapitalizm sonunda kendisini yok ederek yerini komünizme bıracaktır.

(bkz: kapitalizmin yıkılması/#8346229)

cevabı yıllar sonra marx haklıymış sözlerini duymamızı sağlayacak soru.
kapitalizmin çöktüğünü görmek için ekonomist olmaya gerek yok,birazcık iktisat bilgisi bu sistemin işlemeyecek bir çark olduğunu gösterir zaten.

sokağa çıktığımızda, televizyon veya bilgisayar karşısına geçtiğimizde gördüğümüz her şey bize "tüket! daha fazla tüket!" mesajı verirken cevabı gayet açık ve nettir.*

son zamanların en güzel örneği:
iphone 2g -> iphone 3g -> iphone 3gs -> iphone 4 -> iphone 4s

iphone örneğinde gördüğümüz gibi insanoğlu* maymun iştahlı olduğumuz sürece kapitalist düzen böyle sürüp gidecek.

kapitalizmin şiddetle savunulmasını halkımızdaki güç sevdasına bağlıyorum. bir kişi ya da kavram müesses nizamın içinde önemli bir yer kaplıyorsa, durumun asla değişmeyeceğini öngörüyoruz. güçlü her zaman güçlü kalacak zannediyoruz.

Vahşi kapitalizmin bir tıkanma yaşadığı kesin. bu nedenle, bence dünyanın çok da uzak olmayan bir gelecekte mevcut düzenini kapsamlı bir şekilde modifiye edeceği aşikar. ama bunun sosyalizm/komünizm çerçevesinde gerçekleşmeyeceği de kesin.

kapitalizm dünyayı uzun zamandır sömürüyor. ancak bundan birkaç yüzyıl öncesinin sorunları, psikolojisi, aktörleri tamamen farklıydı. örneğin, iklim değişikliği gibi sorunlar bir tarafıyla kapitalizmin bir günahı olarak görülebilir. Ayrıca gelir adaletsizliği De kapitalizmin sonuçlarından biri. şili'den fransa'ya, lübnan'dan hindistan'a ve daha birçok yerde insanlar gelir adaletsizliği nedeniyle sokaklara çıktılar. bu konuda küresel bir memnuniyetsizlik hali olduğu ortada. joker boşuna bu kadar sevilmedi. hele ki genç nesiller arasında bu durum kendisini belirgin bir şekilde gösteriyor. bu nesil belki de tarihin gördüğü en progresif nesil olacak. bu insanlar yönetici pozisyonlara geldikten sonra doğal olarak mevcut kapitalist sistem bir kırılma yaşayacaktır.

soğuk savaşın bitimiyle "tarihin sonuna geldik, liberal demokrasi kazandı" tezleri ortaya çıkmıştı. doğal olarak, soğuk savaş sonrası tek kutuplu bir düzen baş gösterdi. ancak aradan geçen 30 yıla yakın süre zarfında da pek çok şey değişti. hayatımıza internet girdi, çin küresel bir güç olarak ortaya çıktı falan filan. ancak bütün bu değişimler net bir şekilde bir kırılmaya sebep olmadı. eski sömürgeci dünyanın sorunları kabak gibi ortada duruyor hala.

Rockefellerin beslemesi elon musk bile kapitalizmin bu haliyle varlığını sürdüremeyeceği görüşünü paylaşıyor. o yüzden kapitalizm şöyle siker, böyle güçlüdür, insanın doğasında bu vardır evrimin bir sonucudur gibi klişe tespitleri tekrar ederken iki kere düşünün derim.

Bence kapitalizm insan doğasına aykırıdır ama insanların düzenin değişmesine dair belirgin bir talepleri bulunmuyor veya düzen değişikliği fikri örgütlenemiyor. kapitalizmin yerine yeni bir düzenin alması için önce örgütlülüğün sağlanabiliyor olması ve düzen değişikliği fikrinin genel geçer bir kanı halinde toplumsal bir talep haline bürünmesi gerek. bugün türkiye ve dünya ölçeğinde bu örgütlülük ve talepten yoksun bir insanlık mevcut. daha öz bir anlatımla tek yol devrim.