bugün

1936 yılında Nuri Demirağ tarafından yüzde yüz Türk malı olarak üretilen uçaktır.
1936 da parçaları dışarıdan geldi diye vecihi k-vi uçağını yerli saymayan türkiye, 2013'te tüm parçaları ithal olup, yurt içinde birleştirildi diye uyduyu türk malı sayan türkiye.
nereden nereye.

--spoiler--
1936 yılında Nuri Demirağ tarafından yüzde yüz Türk malı olarak üretilen Nud 36 / 38 uçakları, bugün hâlâ bir otomobil üretemeyen Türk milleti için büyük bir ayıptır. Bu tarihten daha önce Vecihi Hürkuş tarafından, düşürülen düşman askerlerinin uçaklarına ait parçaların bir araya getirilmesiyle oluşturulan “VECiHi K-VI” adlı uçak, yerli üretim olmadığı için ilk Türk uçağı olarak kabul edilen Nud 36 gerçekten Türk tarihinde büyük bir başarıdır.

NuD38 adında çift motorlu altı kişilik bir yolcu uçağı yapımı başarıyla tamamlandı. Bu Türkiye’nin kendi uçağını artık yapabildiği anlamına gelmekteydi. Üretilen uçaklar istanbul’daki test uçuşlarından başarı ile geçti. Bu uçaklarla binlerce saat uçuş gerçekleştirildi ve herhangi bir aksaklık yaşanmadı. Son zamanlarda gündeme gelen Türkiye kendi otomobilini yapabilir mi tartışmaları bir yana Türkiye 1936 yılında kendi uçağını üretmişti. Türkiye’nin önemli iş adamlarından Nuri Demirağ’ın çabalarıyla kurulan uçak fabrikası yaşanan talihsiz bir olayın ve dönemin yöneticilerinin desteğini çekmesi üzerine kapanmak zorunda kaldı.

ilk demiryolu müteahhidi Nuri Demirağ

1930’lu yıllarda Türkiye demiryollarına ağırlık vermeye başlamıştı. Ülkedeki demiryolu ağı artırılacaktı aynı zamanda da yabancıların işletmesinde olan demiryolu hatları devletleştirilecekti. Bu devletleştirme hareketi sürecinde bir Fransız şirketine verilen Samsun-Sivas hattı demiryolu inşaatının ihalesi iptal edildi. Yapım hakkının iptal edilmesinin ardından bu hat için tekrar ihaleye çıkıldı ve ihaleyi en düşük teklif veren Nuri Demirağ kazandı. Böylece Türkiye’nin ilk demiryolu müteahhidi Nuri Demirağ oldu. Kısa süre içinde bu hattı tamamlayan Demirağ daha sonra Samsun-Erzurum,Sivas-Erzurum ve Afyon-Dinar hattını yani yaklaşık 1250 kmlik hattın inşasını tamamlar. Soyadı kanunun çıktığı günlerde ise bu başarısından dolayı Atatürk kendisine Demirağ soyadını vermişti.

Nuri Demirağ’ın ülkeye kazandırdıkları yalnızca bunlar değildi. Karabük’te demir-çelik fabrikası,izmit’te kağıt fabrikası,Bursa’da Merinos, Sivas’ta ise çimento fabrikalarının inşaatlarını yapmıştı. Demirağ ülkenin kalkınması için yer altı kaynaklarının değerlendirilmesi bunun için de sanayinin güçlendirilmesi gerektiğini düşünmekteydi.

1930’lu yıllarda yaşanan ekonomik krizin de etkisiyle ordunun uçak ihtiyacı halktan ve zengin işadamlarından toplanan bağışlar ile karşılanmaktaydı. Bu amaçla bağış kampanyaları düzenleniyordu. Türk Hava Kurumu yetkilileri işadamlarından yardım topluyordu. Nuri Demirağ kendisine bağış için gelen görevlilere “Benden bu millet için bir șey istiyorsanız, en mükemmelini istemelisiniz. Mademki bir millet tayyaresiz yaşayamaz, öyleyse bu yaşama vasıtasını başkalarının lütfundan beklememeliyiz. Ben bu uçakların fabrikasını yapmaya talibim.” diyordu.

Türk tipi uçak hayali

Nuri Demirağ Türkiye’nin kendi uçağını kendi plan ve projeleri ile üretmekten yanaydı. Yüzde yüz Türk malı bir uçak yapılması gerektiğini düşünmekteydi.Bu konuda şöyle diyordu: “Avrupa’dan, Amerika’dan lisanslar alıp tayyare yapmak kopyacılıktan ibarettir. Demode tipler için lisans verilmektedir. Yeni icat edilenler ise bir sır gibi, büyük bir kıskançlıkla saklanmaktadır. Binaenaleyh kopyacılıkla devam edilirse, demode şeylerle beyhude yere vakit geçirilecektir. Şu halde Avrupa ve Amerika’nın son sistem teyyarelerine mukabil, yepyeni bir Türk tipi vücuda getirilmelidir.”

Bu amaçla istanbul Beşiktaş’ta atölye olarak kullanılacak bir bina yaptırdı.Asıl fabrika ise Sivas Divriği’de kurulacaktı. Demirağ ayrıca şu anki Atatürk Havaalanının bulunduğu Yeşilköy’de Elmas Paşa Çiftliğini satın aldı. Burada uçuş sahası, uçak tamir atölyesi ve hangarlar yaptırdı.

ilk Türk uçağı: ND-36

Nuri Demirağ Türkiye’nin ilk uçak mühendislerinden olan Selahattin Alan ile beraber hareket ediyordu. Çalışmalar kısa sürede netice vermeye başladı. Beşiktaş’taki fabrikada Selahattin Alan’ın projesini çizdiği ND-36 adı verilen tek motorlu Türkiye’nin ilk uçağı üretildi. Aynı günlerde Türk Hava Kurumu da 10 tane eğitim uçağı siparişi vermişti. Bu siparişler yapılırken aynı zamanda bir de yolcu uçağı yapım çalışması sürmekteydi. 1938 yılına gelindiğinde NuD38 adında çift motorlu altı kişilik bir yolcu uçağı yapımı başarıyla tamamlandı. Bu Türkiye’nin kendi uçağını artık yapabildiği anlamına gelmekteydi.

Üretilen uçaklar istanbul’daki test uçuşlarından başarı ile geçti. Bu uçaklarla binlerce saat uçuş gerçekleştirildi ve herhangi bir aksaklık yaşanmadı. Uluslararası havacılık kuruluşlarından A sınıfı yolcu uçağı belgesi alınmıştı.Yani her şey yolunda gidiyordu.

Yaşanan kaza ve sonun başlangıcı

Fakat Türk Hava Kurumu istanbul’daki uçuşları yeterli görmedi, test uçuşlarının Eskişehir’de tekrar gerçekleştirilmesi gerektiğini belirtti. Tekrar yapılacak test uçuşunu uçağın planını projesini hazırlayan Mühendis Selahattin Alan kendisi yapmak istemişti. Ancak bu isteği hem kendisinin hem de Türk uçağının sonunu getirdi. Test uçuşu başarılı bir şekilde sona eriyordu ki iniş sırasında bir kaza gerçekleşti. Selahattin Alan piste inerken geride açılmış olan hendekleri göremeyince hendeğe çarpmış böylece hem uçak düşmüş hem de kendisi hayatını kaybetmişti. Uçak pilot hatasından kaynaklanan bir sebeple düşmesine karşın Türk Hava Kurumu daha önceden verdiği siparişleri iptal etti. Nuri Demirağ nuri demirağ, vikipedi Türk Hava Kurumunu mahkemeye verdi. Ancak oradan çıkan karar da Demirağ’ın aleyhine oldu.

Nuri Demirağ test uçuşlarının yeniden yapılmasını talep etmesine birkaç kez Cumhurbaşkanı inönü’ye mektup yazmasına karşın herhangi olumlu bir karşılık alamadı. Uluslararası test sonuçları Türk Hava Kurumunu yeni bir test uçuşu gerçekleştirmek için bile ikna edemedi. ismet inönü ise Nuri Demirağ’ı zenginlikten başı dönmekle itham etmeye başlamıştı.işte tüm bu yaşananların ardından Türkiye’nin ilk uçak üretim serüveni sona erdi. Nuri Demirağ’ın ürettiği uçaklar sattırılmadı bu durum fabrikanın kapanmasına sebep oldu.Ayrıca Yeşilköy’de satın aldığı Elmas Çiftliği arazisi yani oluşturmaya başladığı havaalanının arazileri devlet tarafından metrekaresi bir buçuk kuruştan istimlak edildi.Onun da yarım kuruşu vergi olarak alındı.

Kaynaklar:
“Nuri Demirağ Hayat ve Mücadeleleri, Nu.D Matbaası, Necmettin
Deliorman”, 1957
Nuri Demirağ: Türkiye’nin Havacılık Efsanesi, Ötüken yay. Dr.Fatih Dervişoğlu”, 2007

Ömer Aymalı
--spoiler--

görsel

nud 38
görsel

http://www.cokbilgi.com/y...k-ucagi-nud-36/#more-7117
Nuri demirdağın emek emek kurduğu fabrikadan çıkan uçaktır. isvçreden almanyadan siparişler almıştır. Gerisini anlatmaya gerek yok heralde.
turk havaciliginin en onemli mihenk tasidir. maalesef adamin basina gelen pismis tavugun basina gelmemistir...zamaninda kiymet bilmedigimiz icin. su anda milli havayolumuzda rum, yunan vs yabanci kaptanlar ucmaktadir..
isimden kaybetmiştir.
Nud 36 ne lan?
türk hava kurumu nun üretimi ve satışını yasakladığı uçak. ayrıca hain thk yurtdışından alınan siparişlere rağmen yurt içi ve dışına satışı hiç bir gerekçe göstermeden yasaklamıştır! hatta bu yasaktan sonra boeingden indirimli uçak almıştır.
bir nuri demirağ eseridir. destek yerine köstek görünce yalan olmuştur.

ne ismet inönü, ne adnan menderes demirağ'ın kıymetini bilmemiştir.
yapan muhendisin çocuk gibi top benim ben oynarım deyince iniş sırasında piste çaktığı uçaktır.

tabii bunu fırsat bilen uçak lobisi başbakan inönü yü kandırıp, projeye devlet katkısı vermekten vazgeçip ordu nun ihtiyacı olan uçakları ithal etmişlerdir.

bizim milletin huyu değişmez, kendi işimizi yapmak yerine başkasının işine burnumuzu soktuğumuz için bir milim ileriye gitmiyoruz, gidemeyizde. örneğin bir adam aynı anda imam, öğretmen, jinekolog, nufüs planlamacı,kent plancısı, namus bekçisi olursa nasıl başbakanlık yapar sorarım size. ulan ne güzel yazıyorduk ne ara tayyip girdi konuya.
(bkz: faiz lobisi iş başında)
Ah ah su icimizdeki irlandalilar yok mu! Bugun yerki otomobil, ucak, makina vs uretebilseydik o cari acik bizim lehimize belki 300 milyar dolar olacakti.
ismet inönü ve arkadaşlarını rahmetle andıran uçaktır.
"Devrim Arabaları" filminden bir bölüm:

"Necip: Bir şey sorabilir miyim Latif Bey?
Latif: Sor bakalım.
Necip: Sizce bu otomobili yaparsak ne olur?
Latif: Hiçbir şey olmaz!
Necip: Nasıl olmaz? Boşuna mı çalışıyoruz?
Latif: Sen Ankara'daki kapatılan tayyare fabrikasını duydun mu?
Necip: Ankara mı? Evet..
Latif: O fabrika neden kapatıldı biliyor musun?
Necip: Hayır...
Latif: Fabrika Atatürk'ün emriyle kuruldu. II. Dünya Savaşı'na kadar yüz on iki tane değişik uçak imal edildi orada. Sonra fabrika kendini geliştirmeye başladı tabi, savaş sırasında da kimse bize uçak, eğitim uçağı vermediği için yüz seksen beş tane eğitim uçağı yapıldı orada.
Necip: Yüz seksen beş tane?
Latif: Evet... Bunları yaptık biz.. 1955 yılında, Hollandalılar bize 30 tane uçak siparişi verdi ama dönemin işletmeler bakanı o siparişleri kabul ettirmedi. Hollandalılar da uçakları ingilizlere yaptırdı. Birkaç yıl sonra da fabrikayı tamamen kapatıp traktör fabrikasına dönüştürdüler. Gündüz ile orada yetiştik biz, çok acı çektik çok...
Necip: Ben anlayamadım, neden kapattılar?
Latif: Biz kim uçak yapmak kimmiş!...
Necip: Eh yapmışsınız işte, başarmışsınız?
Latif: Türkiye'de hiçbir başarı cezasız kalmaz evlat!"
demokrat parti zihniyeti bu uçak fabrikasını kapatmıştır.
tarih bunu da yazdı.
Vecihi hürkusu saygiyla aniyoruz.
Hala icim acir.
şerefsiz türk memurunun avanta alamadığı için kilitleyip yıktığı nu.d havacılık tesislerinin ilk uçağıdır.

sonraki nu.d38, zamanının dünyadaki benzerleriyle aşık atan teknolojiye sahip olmasına rağmen gene thk'daki şerefsizler (ki ülkenin en rezil resmi kuruluşlarındandır) tarafından türlü oyunlarla üretimi engellenip dişsatımı bile yasaklattırılmıştır.

bundan sonraki yerli uçak üretimi (daha doğrusu bir abd uçak modelinin kısmi üretim-montajı) anca 1986 da mümkün olabilecektir.

kıçınıza kına yakın avantacı tayfası.
ismet inönü sağolsun teknolojinin önü ilk o zaman kesildi.
nude 31 olsaymış daha iyimiş.
"şerefsiz türk memurları" yüzünden değil, falanjist adnan menderes yüzünden üretimi durdurulan uçaktır.

falanjistleri türkiye'den kazıyan 27 mayıs ihtilalini saygıyla selamlıyorum. keşke daha fazla infaz gerçekleştirseydiniz.
güncel Önemli Başlıklar