haddeleme

Malzemeleri, eksenleri etrafında dönen iki silindir arasından geçirerek yapılan demir ,plastik ve benzerlerine şekil verme işlemine haddeleme denir.

Haddeleme işlemi, çeşitli metallerin yassı forma sokulması amacıyla uygulanan, merdaneler arası seri paso işlemidir. Sıcak haddelemede (çelik örneğinden bahsetmekteyim) metal (slab) soğuk olmaz. Sıcaktır. Hatta, haddelemeden önce fırına sokulur, 800 C dereceye kadar ısıtılır (bu sıcaklık çelik türevine göre değişiklik gösterebilir) daha sonra haddelenmeye başlanır. Her pasoda incelen metal artık rulo haline gelmiştir ve bobinlere sarılır; ya da levha olarak kesilir. Sıcak sac (veya levha) daha sonra temperlenir, yani haddeleme esnasında moleküler yapısı değişmiş olan ve dayanım homojenitesini yitiren çelik, tekrar ısınma sonucu yeniden düzene giren atomların sonucunda, homojen dayanıma ve esnekliğe kavuşur.

Soğuk haddeleme ise, daha ince sac elde etmek için kullanılır. Sıcak sac (sıcak haddeleme işlemine tabi tutulmuş demektir, ısı olarak soğuktur) adı verilen metal, herhangi bir ısıl işleme tabi olmadan, daha ince bir kalınlığa indirheneceği yeni bir haddeleme prosedürüne tabi tutulur. Sonrası gene fırınlama ve moleküler dizilişmin düzeltilmesidir. Arzu edilirse daha sonra kaplama işlemine tabi tutulabilir veya dkp sac olarak satılır.

Metalik malzemelerin, merdane adı verilen ve eksenleri etrafında dönen silindirler arasından geçirilerek şekillendirilmesine haddeleme denir. Haddeleme, üretim hızı ve sürekliliği ile işlemin ve ürünün kontrolünün kolay oluşu nedenleriyle ençok kullanılan platik şekil verme yöntemidir. çalışma prensibi aşağıdaki gibidir;

http://img517.imageshack.us/i/haddeleme.jpg/

Parçaların, birbirine zıt yönde dönen iki merdanenin arasından belli bir basınç ve sürtünme ile geçerek şekillendirilmesi işlemidir. Haddelemede kesit daralırken boyca uzama gerçekleşir; buna karşın malzemenin eninde şekillenme yok denecek kadar azdır.
işlem sıcaklığına göre sıcak ve soğuk haddeleme olmak üzere ikiye ayrılır.

Sıcak haddeleme; deformasyon sıcaklığının, yeniden kristallenme sıcaklığından üzerinde olduğu haddelemedir. Şekillendirilebilirlik ve şekillenme hızı iyidir, buna karşın yüzey özellikleri kötüdür. Sıcak haddeleme ile çeliklerde slab, blum ve kütük gibi yarı ürünler ile levha, çubuk, boru, ray ve profiller gibi çeşitli ürünler elde edilebilir.

Soğuk haddeleme ise deformasyon sıcaklığının, yeniden kristallenme sıcaklığından düşük olduğu haddelemedir. Sıcak haddelemenin aksine şekillendirilebilirlik ve şekillenme hızı düşükken, yüzey özellikleri iyidir. Sac, folyo, ince çubuk ve tel gibi küçük kesitli ürünler soğuk haddeleme ile elde edilebilir.

imal usüllerinin plastik sekil verme kısmına dahil edilebilecek, bir türüdür. haddeleme yapılan atölyelere haddehane denir.
ing.rolling

merdaneler metalik malzemeye basma gerilmesi uygular, aradaki sürtünme kuvveti malzemenin hareketini de sağlar... kesit sürekli azalır... genelde boyca uzama olur... ölçümü kolaydır... en yaygın soğuk deformasyon türüdür... carttır curttur...

birbirine ters olarak dönen iki merdanenin arasından geçirilerek bir metalin inceltilmesi ve levha haline getirilmesi işlemidir.
soğuk ve sıcak haddeleme olarak iki farklı şekli vardır.
soğuk haddelemede, gönderilen metal ve merdaneler soğuktur, yumuşak metallerin şekillendirilmesinde kullanılır.
sıcak haddelemede, gönderilen metal soğuk olduğu halde merdaneler sıcaktır, daha sert metaller için bu işlem uygulanır.