dilimizdeki yabancı kökenli sözcükler

Günlük hayatta kullandığımız dilimize çoğunlukla arapça,farsça,ingilizce ve fransızcadan geçmiş sözcüklerdir.

Yabancı kökenli sözcük-öz türkçesi

Kelime-sözcük
Ama,fakat-ancak,yalnız
Not-kısa yazı
insan-kişi
Sürpriz-şaşırtı
Fakir-yoksul
Acayip,tuhaf-değişik,şaşılası
Ayna-gözgü
Hoca-öğretmen
Emir-buyruk
Rica-dilek,istek
Mübarek-kutsal
Partner-eş
Hayır-yok
Tamam-peki

Dillerin sürekli birbirinden kelime araklaması ile olan olaydır.
Diğer dillerdede bu tür durumlar vardır örneğin; ingilizce-japonca arasında.

ingilizce "knife" kelimesini Japoncada "Naifu"
"timing" kelimesi "Taimingu"

Olarak geçmiştir.

Dilimizde ozturkce ne var ki? Diye akıllarda soru işareti oluşturmuştur.

Dilimizde kullandığımız sözcüklerin çoğu yabancı dilden geçtiği için burda sayılabileceğini düşünmüyorum. Ama bunları araştırıp Türkçesini kullanmaya dikkat etmemiz gerekir.

ince (e,i,ü,ö) ve kalın (a,o,ı,u) sesli harfleri aynı sözcükte barındıran kelimelerin tamamı yabancı kökenlidir.

Türkiye Türkçesi’nde Rusça alıntı 38 iken, Rusça’daki Türkçe alıntılar yaklaşık 2500’dür.
dilimizdeki yaklaşık 400 alıntıya karşılık Yunanca’ya yaklaşık 3 bin Türkçe kökenli söz geçmiştir.
Macarca’dan aldığımız 18 söze karşılık bu dilde yaklaşık 2 bin Türkçe alıntı var.

Çince’de 307,
Farsça’da yaklaşık 3 bin,
Urduca’da 227,
Arapça’da yaklaşık 2 bin,
Ukraynaca’da 747,
Ermenice’de 4 bin 262,
Fince’de 118,
Rumence’de yaklaşık 3 bin,
Bulgarca’da yaklaşık 3 bin 500,
Sırpça’da 8 bin 742,
Çekçe’de 248,
italyanca’da 146,
Arnavutça’da yaklaşık 3 bin,
ingilizce’de 470,
Almanca’da 166 Türkçe kökenli sözcük bulunuyor.

kim daha kültür yayıcı tartışmayalım istersen.

aslında tartışabiliriz.

Arapça 6467
Fransızca 5253
Farsça 1359
ingilizce 485
Rumca 400
Almanca 98
italyanca 89
Latince 78
Yunanca 48
Rusça 44
ispanyolca 33
Ermenice 24
Slavca 24
Soğdca 24
Bulgarca 19
Japonca 9
Macarca 9
Korece 1
ibranice 7
Moğolca 4
Portekizce 3
Norveç 2
Fince 2
Arnavutça 1

Toplam 14 bin yabancı kelime. Atalarımıza pes diyorum.

ARAPÇA: Cumhuriyet, halk, devlet, hukuk, hürriyet, adalet, milliyet, vatan, şehit, akıl, aile, ahlak

FRANSIZCA: Laik, sosyal, çevik, bürokrasi, televizyon, radyo, terör, abajur.

FARSÇA: Zengin, aferin, bahçe, bülbül, can, canan, abdest.

iTALYANCA: Politika, gazete, alaturka, banka, çapa, çimento, fabrika.

iNGiLiZCE: Bot, cips, futbol, hostes, e-mail, kariyer, lobi, linç.

RUMCA: Avlu, bezelye, domates, fener, zoka, çerez.

ALMANCA: Dekan, filinta, kuruş, otopark, şalter, vokal, panzer.

KORECE: Tekvando.

ARNAVUTÇA: Plaçka

Çoğu sözcüğünün dilimizde karşılığı olmadığından kullanmak zorunda olsak ta karşılığı olan sözcüklerin öz türkçesini kullanmaya dikkat edip dilimizin yozlaşmasını engelleyebiliriz. Yalnızca duyarlı olalım.

Cevap-yanıt
Mesaj-ileti
Halk-bodun
Mümkün-olanaklı
Mecbur-zorunda
Asimile-sömürü
Vaziyet-durum
Vazife-görev
Vakit-zaman
Mükemmel-olağan üstü
Süper-çok iyi
Star-yıldız
Kaide-kural
Hasret-özlem
Has-özgü
Keder-acı
Tebrik-kutlama
Meşhur-ünlü
Şov-gösteri
Lazım-gerek
istikbal-gelecek
istiklal-özgürlük
Sohbet-söyleşi
Ehemmiyet-önem
Mazi-geçmiş
Hatıra-anı
Moda-yeni
Mesela-örneğin
Hayat-yaşam
Hal-durum
Direkt-doğrudan
Sebep-neden
isim-ad
Komik-gülünç

(bkz: kılıçdaroğlu)

Bilinenin aksine çoğu farsçadır. Sonra da arapçadır ve maalesef ki hem arapça hem farsça sözcükler öztürkçe sözcüklerden fazladır.
ama almış adam pencereye pençeye haftaya türkçe demiştir, buna inanmıştır, bir şey diyemiyorsun işte.

rusçaya 2500, yunancaya 3000, farsçaya 3000... türkçe kelime vermişiz. adamlarda var mı bir rahatsızlık ? yok.

dil, yaşayan canlık bir varlıktır. zamanla değişir.

sahaflardan 1950 yılından önce yayınlanmış kitaplara bakınız, okursunuz ama anlayamazsınız.

ama bugün öyle değil. edebiyatçılarımız 50 yılda türkçeyi son derece güzelleştirdiler.

yabancı kelime olayında kompleks yapacak bir konu görmüyorum...

biz böyle yaparsak kürtler ne yapsın ? kürtçe denilen olayda sadece dört kelimenin kökeni bilinmiyor, geri kalan tamamı arapça, farsça, türkçe ve ermenice...