deli kızın türküsü

(bkz: deli kızım uyan)

şebnem ferah'tan
deli kızım uyan
söylenenler yalan
deli kızım uyan
bir tek sensin duyan... diye devam eden harika şarkı.

duzenlemesi buyuk ihtimal bulent ozdemir e ait, mukemmel parca. hele bir de, uzun sureden bu yana yalnizsaniz, aileden, evden, arkadastan; kardesten uzaktaysaniz, klibiyle birlikte kafada olusan goruntuler, hicbir sey denmeyecek derecede aglaticidir; aci verir...

"bu allahsız, bu yagmur
islemez karanlikta..." bolumundeki baslangici ise, kisiyi upertir; allah im o nasil bir karanlik havadir ki, burada kullanilan davullar da, sarkinin vurucu havasini bir nebze daha yukseltmistir.

edit : kiran kirana kardeşim sağolsun, bu allahsız, bu yağmur bölümünü düzelttim. kiran kirana ya saygilar.

düzenlemesi (bkz: uzay heparı) tarafından yapılan güzel şarkı.

hakkında fazla birşey yazmaya elimin varmadığı olağanüstü şarkı.

sözleri gülten akına ait, sezen aksu'nun 1993'te aynı adı taşıyan albümünde son kısmını besteleyip söylediği mükemmel ötesi şarkıdır.
şarkıyı dinlerken bebeğini düşüren annenin acısını yaşarsınız. içinizde umutla besleyip büyüttüğünüz parçalar düşer düşer... acı çekersiniz ve yine şarkı cevap verir size yitirmeli ne varsa başlamalı yeniden... şiir ise 3 bölümden oluşmaktadır. buyrun şiirin orjinali:

sabahleyin

karayı kaldırın mavi koyun umudumu yitirmedim
beni çağırın gülümserken uykunun bir yerinde
eliniz beyazken uzatın isterim
karayı kaldırın sevgi koyun umudumu yitirmedim

ben ışıklar konfetler bayramlar istemem
uzanmışım gölgeliğe bir başıma
şu uzaktan tükenmez yalnızlıktan
içten içe ürküyorum ama
böyle de iyiyim

siz dayanılmaz bir "günaydın"sınız
sabah sabah insanı ayağına getiren
hiç yoktan dünyayı kendini sevdiren
siz çocuk ağızlı bir "günaydın"sınız

çocuk ağzınızla biraz daha durun
gittiğinizde güz gelmiş olacak

güz gelirken bir yanı kara sevdalarla
avcumda bu yavru kuş varken tedirgin
sizde tutunacak yaslanacak kollar
biraz daha durun biraz daha
karayı kaldırın mavi koyun umudumu götürmeyin

akşamüstü

yollarda akşam dönüşü yorgun argın
siz yoksunuz şiir yazan ellerim yok
yarımla dışa dönmüşüm yarım susken
çizginin üstindekiler yüz yüze
koca bir gün ne yapmışım nasıl yaşamışım
haberim yok

dokunup çekilen bir şarkı rüzgarla
vakti yalanlıyor sıcak sıcak
sinema dönüşü iş dönüşü yahut bahanesiz
beyazın tam ortasında bekliyorum
ya gelmezseniz ne olacak

maviyi kaldırın kara koyun sırasıdır
bana yeni tutkular gerek bıktım
bir solukta buz gibi yaşamak isterim
beni öldürürse bu umut öldürür

gece türküsü

alıp ayaklarımı yollardan şöyle rahat
tam kendimi bulacakken
kim getirir sizi başucuma
kim kaldırır uzun uykunuzdan

başlar gecenin oyunu delice
dizlerime yükselir bir deniz
anıları küçük yıldızlar gibi karanlıkta
yanıma yöreme indirirsiniz

ben ışıklar konfetler bayramlar istemem
uzak uzak gitmede fayda yok
şimdii bütün şehirler birbirine benzer
bir kendi kendime doyasıya
bu gece sussanız dinlensem
ne gezer

ii

şimdi insanların yalnız kolları var
ve ben delice bir şey istiyorum
şimdi insanların yalnız kolları var
ve ben başımı koyuyorum

tuttu bir alacakaranlık bastı
bütün şehirler birbirine benzedi
saklı köşem bir daha aldattı ellerimi
ellerimde iki üç isim kaldı

adına yakılan mumlar isa'nın
yana yana bitti umutsuz
isa, resimleri kadar güzel değildi
biri kardeşliiğimi aldı gitti
şimdi ben delice yaslanmak istiyorum
şimdi insanların yalnız kolları var

iii

sana büyük caddelerin birinde rastlasam
elimi uzatsam tutsam götürsem
gözlerine baksam gözlerine konuşmasak
anlasan

elimi uzatsam tutamasam
olanca sevgimi yalnızlığımı
düşünsem hayır düşünmesem
senin hiç haberin olmasa
senin hiç haberin olmaz ki
başlar biter kendi kendine o türkü

yağmur yağar akasyalar ıslanır
bulutlar uçuşur gecelerin
ben yağmura deli buluta deli
bir büyük oyun yaşamak dediğin
beni ya sevmeli ya öldürmeli

yitirmeli büyük yolların birinde ne varsa
böcekler gibi başlamalı yeniden
bu allahsız bu yağmur işlemez karanlıkta
yan garipliğine yürek yan
gitti giden

bir gülten akın şiiridir, şarkı şiirin üçüncü bölümünden alıntıdır.

--spoiler--
elimi uzatsam tutamasam
olanca sevgimi yalnızlığımı
düşünsem hayır düşünmesem
senin hiç haberin olmasa
senin hiç haberin olmaz ki
başlar biter kendi kendine o türkü
--spoiler--

--spoiler--
yitirmeli ne varsa
başlamalı yeniden
--spoiler--
insanı kendinden geçiren bir şaheser.

Güzel türküymüş be beğendim vallahi. Başarılı bence.

ne türkü ama ne türkü. sezen aksunun o kadar bilindik şarkısı vardır, sen ağlama, gidiyorum, git vs. ama bu. türkiye'de söylenmiş en özel şarkılardan. her yürek hissedemez bu şarkıyı. bir şiir ancak bu kadar can bulabilir bir ezgide. her dinlediğimde sanki şarkı dinlemiyorum da masal dinliyorum, destan dinliyorum. böyle duygular hissettirir bu şarkı bana.

bunun bir de çeyizi vardır. "deli kızın çeyizi"

bir kadının içindeki bütün çelişkileri, bütün tutarsızlıkları içinde barındıran bir seferde içilmesi gereken şarkı.

açık ara türk pop müziği'ndeki en iyi albümdür. 1993 yılı ekim ayında çıkmıştır. ancak öyle bir albümdür ki geride kalan 19 yılda bir eşi benzeri daha gelmemiştir. öncelikle albümün gelişim sürecine bir bakalım.

1970'li yıllarda kırkbeşlikleri ve ilk stüdyo albümleriyle kasıp kavuran sezen aksu, dördüncü stüdyo albümü ağlamak güzeldir'in ardından (1981) gözünü zirveye diker. birbirinin ardına çıkardığı firuze (1982), sen ağlama (1984) ve git (1986) albümleri sanatçıyı o yıllardaki rakipleri ajda pekkan, nilüfer ve nükhet duru'dan bir basamak öne geçirir. her üç albümün de tirajı kısa sürede milyon barajını aşar. sezen aksu, bu dönemde 1984 yılından itibaren başlattığı onno tunç'la müzikal birlikteliğinin en güzel meyvelerini toplamaya başlar. tabii ki yine o dönemde çalıştığı ali kocatepe, atilla özdemiroğlu ve aysel gürel gibi usta isimlerin de katkısı es geçilemez. 1988 yılına geldiğinde sezen aksu, farklı arayışlara yönelir ve kariyerinin en güzel albümlerinden birine (bkz: sezen aksu 88) imzasını atar. böylelikle sanatçının zirve yılları başlamış olur. üretkenliğinin zirvesine ulaşan sezen aksu, 1989 yılında yine onno tunç'la beraber "sezen aksu söylüyor" albümünü çıkarır. bu albüm de bir önceki kadar sevilir. birer yıl arayla çıkan her iki albüm toplamda 4 milyon gibi bir satış rakamına ulaşır. 1990 yılına gelindiğinde sezen aksu prodüktörlüğe el atar ve bülbül sesli vokalisti aşkın nur yengi'nin ilk albümünü (bkz: sevgiliye) çıkarır. zamanın çok ötesinde olan bu çalışmayı, 1991 yılında bugüne kadarki en yüksek satış rakamına ulaşan pop müzik albümü gülümse izler. sezen aksu bu albümle 2 milyon 600 bin gibi bir satış rakamına ulaşır. ancak albümden sonra birlikte beş albüm çıkardığı onno tunç'la yollarını ayırır.

onno tunç sezen aksu işbirliğinin bozulmasının hemen ardından nilüfer ve zerrin özer onno tunç'un kapısında yatmaya başlarlar. sezen aksu çıtayı bu kadar yükseğe kaldırmışken, birbirinden şahane albümlere imzasını atmışken, kendisinin izleyeceği rota merak konusu olur. oysa sezen aksu'nun yeni bir yol arkadaşı vardır artık. Uzay heparı. ikili ilk olarak aşkın nur yengi'nin 1991 yılındaki ikinci albümü "hesap ver" i çıkarır. bunu bir yıl sonra şahane sesiyle kısa sürede patlama yaşayan sertab erener'in ilk albümü "sakin ol" izler. her iki albüm de çok beğenilir. 1 ocak 1993'te sezen aksu uzay heparı işbirliğinde üçüncü albüm olan levent yüksel'in medcezir albümü çıkar. bunu aşkın nur yengi'nin üçüncü albümü "sıramı bekliyorum" izler. birbiri ardına öğrencilerine albüm patlatan sezen aksu, gülümse tadında ancak farklı vokallerin farklı yorumlarıyla albümler piyasaya sunmuş olur. sezen aksu'nun kendi kariyerinde nasıl bir yol izleyeceği ise halâ o tarihlerde merak konusudur. çok geçmeden bu merak konusu da giderilir.

sezen aksu 20 ekim 1993'te onbirinci stüdyo albümü deli kızın türküsü'nü çıkarır. uzun zamandır merakla bekleyen hayranları sezen aksu 88, sezen aksu söylüyor ve gülümse tarzında devam niteliğinde bir albüm beklerken dinledikleri albüm onları şaşkına çevirir.

albümde onno tunç'un yerini tamamıyla uzay heparı almış, sertab erener, levent yüksel, fuat güner, bülent özdemir, şehrazat, aşkın arsunan albümde öne çıkan diğer isimler olmuşlardır. albümün açılış şarkısı "sude" albümün konsept olarak ne denli farklı olduğunun habercisidir. mfö'nün 1990 yılında çıkan geldiler albümünde de yer alan şarkı sezen aksu'yu mtv listelerinde üst basamaklara taşımıştır. meral okay'la ortaklaşa yazdıkları "masum değiliz" albümün duygusal hiti olmuş, 19 şubat 1993'te yitirdiğimiz yaman okay'ın ruhuna gönderilmiştir. bir delinin günlüğünden etiketiyle sunulan "adem olan anlar" sezen aksu'nun iğneli ama komik üslubunu şarkılarıyla ilk buluşturmasıdır. gülten akın şiirinden şarkılaştırılan "deli kızın türküsü" bir sayım günü bomboş istanbul sokaklarında sezen'e yakışır nitelikte siyah beyaz bir klibe kavuşacaktır. "kalbim ege'de kaldı" barındırdığı yunan ezgileriyle adeta albümün simgesi olmuş, sanatçının rakibi ve dostu nükhet duru tarafından en beğenilen sezen aksu şarkısı seçilmiştir. "dert faslı" sezen aksu, yelda karataş ve şehrazat'ın ortak çalışması olup gene albümün eğlenceli şarkılarından olmuştur. albümde yedinci sırada bulunan "tenna" nazım hikmet'in rubaisinden şarkılaştırılmış, uzay heparı'nın elinden çıkan ve baş döndürücü etkiye sahip bir düzenlemeye sahip olmuş, geri plandaki sertab erener vokaliyle de anlatılmaz dinlenir niteliğe kavuşmuştur. 2 temmuz 1993'te madımak'ta yakılarak katledilen 35 aydının ruhuna gönderilen "dua" albümün en acı hikayesidir. "gözlerine göz değmiş" sezen aksu'nun kendisini en iyi ifade ettiği şarkılarından birisi olmuştur her daim. "homini pufidi tumba" albümün karanlık atmosferini dağıtan eğlenceli hitlerinden olmuş, 11. sırada yer alan "aşkları da vururlar" sakin sakin başlayıp aniden hızlanan temposuyla sezen severleri coşturmuştur. albümün kapanış şarkısı "küçüğüm" uzay heparı'nın elinden çıkan piyanolu düzenlemesiyle büyülemiş genç müzisyenin trajik ölümüyle onunla özdeşleşmiştir.

deli kızın türküsü kısa sürede milyon barajını aşmış, 1993'ün en çok satan albümü olmuştur. ses olarak zirvede seyreden sezen aksu, gülümse'den daha iyisini yapamaz diyenleri müzikalitesiyle sarsmış zirveyi patlatıp geçmiştir.

albümden yedi ay sonra gelen bir kötü haber sezen aksu'yu ve sevenlerini derinden üzmüştür. uzay heparı en üretken olduğu dönemde maalesef trajik bir şekilde aramızdan ayrılmıştır. deli kızın türküsü'nden sonra sezen aksu ile beraber, nükhet duru'nun nükhet duru, demet sağıroğlu'nun kınalı bebek ve sertab erener'in lâ'l albümleri için çalışmıştır.

edit: bu tez uzunluğundaki entry el emeği göz nurudur. (ç)alıntılanmaması rica olunur.

--spoiler--
bu anlamsız bu yağmur
işlemez karanlıkta
garipliğine yan
yan yürek yan
gitti giden gitti giden
--spoiler--

yitirdiklerini aklına getiren , ardından yeniden ve yeniden zor olsada başlama hissi veren sezen aksu şarkısı.

elimi uzatsam tutamasam
olanca sevgimi yalnızlığımı
düşünsem hayır hayır düşünmesem
senin hiç hiç hiç
haberin olmasa.

(bkz: nedim zeper)
(bkz: deli kız)

"Yitirmeli ne varsa, başlamalı yeniden".

sezen aksu nun en değeri bilinmeyen üvey evlat muamelesi gören albümüdür kanımca.Albüme adını veren gülten akın imzalı deli kızın türküsü ise geç farkettiğim müthiş bir parçadır.

ceylan ertem'in yorumu efsanedir. sezen aksu'nun yorumunu dinlemedim. mutlaka o da harikadır ama açıkçası ceylan ertem'in yorumunun ardından dinlemek istemedim. ne kadar güzel yorum yaparsam yapayım yeterli olmayacak aslında. o kadar iyi yorumlamış ceylan ertem. şarkının her kısmı çok güzel ama beni benden alan kısmı şurası:

sana büyük caddelerin birinde rastlasam
elimi uzatsam tutsam götürsem
gözlerine baksam gözlerine konuşmasak
ah anlasan

elimi uzatsam tutamasam
olanca sevgimi yalnızlığımı
düşünsem hayır hayır düşünmesem
senin hiç hiç hiç haberin olmasa
yitirmeli ne varsa
başlamalı yeniden

sezen aksu nun kendine münhasır 1993 yılı çıkışlı albümü. erekli-tunç stüdyosunda* kimler yokmuş ki? erdem sökmen, levent yüksel, uzay heparı, erdinç şenyaylar, ercan ırmak, erkan oğur...

vokallere bakıyoruz şimdi, ciddi söylüyorum parayla toparlayamassınız;

özkan uğur, ercüment vural, cihan okan, melis sökmen, sertap erener, levent yüksel, ....

yazmaktan yoruldum.

şarkı listesi ise şöyle:

Sude ( mfö - geldiler albümü )

Masum Değiliz

Adem Olan Anlar

Deli Kızın Türküsü ( gülten akın şiiri )

Kalbim Ege'de Kaldı

Dert Faslı

Tenna ( rubai: nazım hikmet )

Dua ( söz: sezen aksu, sivas katliamında ölen aydınlara yazılmıştır )

Gözlerine Göz Değmiş

Homini Pufidi Tumba

Aşkları da Vururlar

Küçüğüm ( uzay heparı komadayken sezen tarafından kulağına okunmuştır. düzenlemesi kendisine aittir. albümde bu şarkının piyanolarını uzay çalmıştır)

moda ya yolunuz düşerse erekli-tunç stüdyosuna uğrayın derim. o şarkıların havasını bir soluyun. tabii sadece bu albüm değil onlarca baba albüm ordan çıkmıştır.

Sözleri Rahmetli büyük şair Gülten Akın a Müziği Bülent Özdemir e ait her dinlediğimde burnumu sızlatan bir ağıt.