bagdatli ruhi

fuzuli ile beraber komik bir anıları vardır;
ruhi ile fuzuli bağdat sokaklarında dolaşmaktadır.başıboş birçok köpek görürler..ruhi fuzuli'nin mahlasını kastederek köpekleri göstermiş;
'ne kadar da fuzuli' demiş
fuzuli cevabı yapıştırmış;
'bas kuyruğuna çıksın ruhi'

bağdatlı ruhî, (?-1605) türk divan edebiyatı şairi. terkib-i bend'i ile ünlüdür.

hayatı

bağdat doğumlu olduğu bilinen şairin doğum tarihi bilinmemektedir. bağdat doğumlu olduğu için bağdatlı ruhî olarak anılmıştır. gerçek ismi osman'dır. babası osmanlı ordusunda bir askerdi, kendisi de sipahi olmuştur. dönemin önemli, ünlü isimleriyle arkadaşlık kurmuştur. çeşitli savaşlara katılmıştır. eleştirel tarzı ve yalın üslubu ile ünlenmiştir. toplumun sorunlarına ilişkin yazmayı tercih etmiştir. 1605 yılında şam'da öldüğü bilinmektedir.

çalışmaları

bağdatlı ruhi'nin en çok etkilendiği şair hiç kuşkusuz fuzuli'dir, fuzuli'nin oğlu fazlı ile de arkadaşlık kurmuştur. revaçta olan aşk, kahramanlık gibi konular üzerine yazmaktansa yaşadığı bölgelerin idari sistemlerinin meseleleri, toplumun sorunlu ve eksik noktaları, yanlış din anlayışı gibi konularda, eleştirel bir stilde yazmıştır.

hiç kuşkusuz bağdatlı ruhi'nin en ünlü ve en önemli eseri terkib-i bend isimli manzumesidir. 17 bendlik bu ünlü manzumeye türk edebiyatının önemli isimleri (şeyh galip, ziya paşa gibi) nazireler yazmıştır.

eserlerinden örnek:

terkib-i bend'in birinci bendi

sanmam bizi kim şîre-i engûr ile mestüz
biz ehl-i harabâtdanuz mest-i elestüz

ter-dâmen olanlar bizi alûde sanur lîk
biz mâil-i bûs-i leb-i câm ü kef-i destüz

sadrın gözedüb neyleyelim bezm-i cihânın
pâyi hum-i meydir yirimüz bâde-perestüz

mâil değiliz kimsenin âzârına ammâ
hâtır-şiken-i zâhid-i peymâne şikestüz

erbâb-i garez bizden ırağ olduğu yeğdir
düşmez yare zirâ okumuz sâhib-i şeştüz

bu âlem-i fânîde ne mîr ü ne gedâyuz
alâlara alâlanuruz pest ile pestüz

hem-kâse-i erbâb-ı dilüz arbedemiz yok
mey-hânedeyüz gerçi velî ışk ile mestüz

biz mest-i mey-i mey-kede-i âlem-i cânuz
ser-halka-i cemiyyet-i peymâne-keşânuz
bağdatlı ruhi türk edebiyatında da önemli bir yere sahiptir. *

rûhi-i bağdadî ismiyle de anılır.

Bagdat doğumlu asıl ismi Osman olan 16. yüzyıl divan şairi. Divan edebiyatında revaçta olan aşk, kahramanlık gibi konular üzerine yazmaktansa yaşadığı bölgelerin idari sistemlerinin meseleleri, toplumun sorunlu ve eksik noktaları, yanlış din anlayışı gibi konularda, eleştirel bir stilde yazmıştır. En önemli eseri Terkib-i Bend'dir

künc-i mihnetde rakibâ beni tenha sanma
kâr ger sende yatursa elemi bende yatur.