bugün

sevr antlaşması

uluslararası rekabette ermeni sorunu'nun kökeni adlı kitaptan :

ne var ki sevr'de düzenlenen, anadolu dahil ve osmanlı imparatorluğu'nu parçalayan, 433 maddeden oluşan ve 10 ağustos 1920'de bu metni imzalayan istanbul hükümeti temsilcilerini 19 ağustos 1920'de ankara hükümeti, vatan haini ilan etmiş ve yurttaşlıktan çıkarmıştır.
aslında sevr'de imzalanan bu metin, zaten uluslararası bir antlaşma niteliği de kazanmamıştır. çünkü bir metnin, uluslararası hukuk çerçevesinde bu tür bir nitelik kazanması için, üç koşul gerekmektedir. bunlar ;
1 - metnin tarafların delegelerince imzalanması
2 - taraf devletlerin parlomentolarında onaylanması
3 - taraf devletlerin başkanlarınca imzalanarak yürürlüğe konmasıdır.
sevr metninin öteki tarafları ingiltere, fransa, italya, abd, yunanistan, japonya ve sırbistan'dır. bunların içinde taslağı onaylayan yalnızca yunanistan'dır. o tarihte ingilizlerce basılarak kapatılmış olan osmanlı parlomentosu'nun böyle bir onayı, fiilen ve resmen mümkün olmadığı gibi, öteki devletlerin parlomentoları da sevr metninni onaylamayacaklardır. dolayısıyla bu durum, hukuksal olarak sevr'in bir uluslararası antlaşma değil, taraflarınca onaylanmayarak vaz geçilmiş(rücu edilmiş) bir taslak olduğunu göstermektedir.
oysa shavarsh torikian, yapıtının " doğu anadolu illerinde ermeni haklarının hukuksal yönü " başlığı altında: " 10 ağustos 1920'de imzalanan sevr antlaşması bağımsız bir ermeni devletini tanımakta ve doğu illerini onun toprakları içine katmaktadır... o'ndan üç yıl sora imzalanan lozan antlaşması, bunu yok sayamaz. çünkü bu antlaşmada sevr'in kaldırılmış olduğuna ilişkin hiçbir kayıt yoktur."
oysa sevr adı altında hiçbir anlaşma hiçbir zaman hukuksal olarak var olmadığına göre, bunun yürürlüğe girmesi ya da yürürlükten kaldırılması dasöz konusu edilemez.

sayfa 133.