gettysburg muharebesi

1863 yazının 1-3 temmuz tarihleri arasında pennsylvania'nın küçük bir kasabası olan gettysburg'de yaşanan muharebedir. amerikan iç savaşı'nın dönüm noktası olmuş ve güney'in savaştaki taarruz inisiyatifini elinden kaçırmasıyla sonuçlanmıştır. yine general robert e lee'nin kuzeyi işgali durdurulmuştur. savaşın en kanlı muharebelerinden biri olmuştur. ayrıca gezegenin batı yarım küresinde yaşanan en büyük muharebedir.

normalde önlerindeki kuzeylilere ait ikmal depolarını ele geçiren güney orduları, gettysburg'de düşmanla belirleyici bir muhabereye girme kararı alan lee tarafından gettysburg'e sürüldü. onları süvarilerle oyalayan kuzey birlikleri kasabadaki cemetery ridge isimli sırtları ele geçirmiş ve burayı tahkim etmişti. lee'nin iki numaralı adamı general james longstreet bu plana karşı çıkmış ama lee onu dinlememişti. muharebenin sonu felaket olacaktı.

Lee adeta kör bir şekile Gettysburg'e yürümüştü çünkü General Stuart ve süvari tugayı kayıptı. Ordu doğal olarak önünü görmeden ilerliyordu. Bu yüzden Gettysburg'un açılış muharebesi olan Mc Pherson sırtlarındaki çatışmalarda, karşılarında milis kuvvetleri yerine General Buford komutasındaki 2 süveri tugayını bulunca şok olmuşlar ve burada uzun süre takılıp kalmışlardı.

Üstüne üstlük henüz işgal edilmemiş olan Culp Tepesi ve Little Round Top tepesini işgal etmek kimsenin aklına gelmemişti. Halbuki General Ewel komutasındaki birlikler ertesi gün Culp Tepesi'ne Hücum ederken çok ağır kayıplar verecekti. Longstreet'in tümeni ise General Pickett henüz gelmediği için eksik bir vaziyette Little Round Top tepesini ele geçirip, Cemetary Ridge'deki Federallerin kanatlarını vuracaktı. Ama Little Round Top'u savunan 20. Maine Alayı dalga dalga gelen Güneyli kuvvetleri püskürtmüş, sonra da tepe aşağı yaptıkları süngü hücumuyla güneylileri geri çekilmeye zorlamıştı. Netekim Alay komutanı Albay Chmaberlain, tarihe geçen bu savunmadan ötürü Medal of Honor ile ödüllendirilecekti.

Tüm umutları tükenen Lee, 3. gün topyekün bir Hücum planı yaptı. Hücum, federallerin en zayıf yeri olan merkez bölgesine yapılacaktı. Lee, bu planı yaparken Napolyon'dan esinlenmişt. Önce yoğun topçu atışını tek merkeze konsantre edecek sonra da tüm birlikleriyle o bölgeye hücum edip federallerin cephesini yaracaktı. Ancak Napolyon bile 12.500 askerini 1200m lik düşman ateşine açık bir araziden geçirip -ki bu arazide askerleri yavaşlatacak çit v.s. engeller vardı-, düşmana bir cephe taarruzu yapacak kadar maceraperest değildi. Sonuçta General Pickett komutasındaki Virginia tümeni bu hücumda imha edildi.

savaşın sonunda iki tarafta yaklaşık 23'er bin kayıp vermişti.

Böylece Washington yolu güney ordusuna kapandı. Ayrıca gelebilecek olan ingiliz desteği de ortadan kalktı. Çünkü ingilizler bu muharebeyi çok yakından izlemişlerdi. Netekim bu muarebenin kaybedilmesinin ardından, büyük ihtimalle savaşı kaybedeceği kesinleşen Güneylilere yardım ederek savaş sonrası birleşik devletler hükümeti ile kötü ilişkiler kurmak istemiyordu. lincoln bu zaferden sonra seçimleri tekrar kazandı ve bu kanlı savaş 2 yıl daha sürdü.