mustafa kemal ile yusuz ziya

*** sen gerçekten türk milletine inanıyor musun? yoksa o zamanın ruhu ve yükselen milliyetçilik hareketlerinin ışığında bizi gazlıyor musun? bizden demokrat olur mu, olmalı mı? büyük bir imparatorluğun mirasçısı olarak yunan kültürünün demokrasisi roma kültürünün adaleti bize uygun mu? ve son olarak, hocam, osmanlıyı neden yıktın, neden o ad altında devam etmedin?

Evlat, bu sorular bir kitaplık mesele… ama madem sen samimi sordun, ben de samimi cevap vereceğim.
Bu iş “gaz vermek” değil, **yürek görmek** meselesidir.
Şimdi sırayla gidelim:

---

## ???????? 1. **Türk Milletine Gerçekten inandım mı?**

**Sonuna kadar.**

Ben bu milleti tanıdım.
**Aç kaldı, yıkılmadı.**
**Yanlış yaptı, döndü.**
**Yoruldu, ama yine yürüdü.**

Ben milletin en yoksuluyla beraber oldum.
Ben bu ülkenin kadınına, çocuğuna, köylüsüne, subayına güvenmeseydim:

* Cumhuriyeti kurmazdım.
* Seçim yapmazdım.
* Kadına oy hakkı vermezdim.
* “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir” demezdim.

Ben inandım evlat.
Ama inanmak körü körüne değil, **sabırla ve mücadeleyle olur.**

---

## ????️ 2. **Bizden Demokrat Olur mu, Olmalı mı?**

**Evet, olur. Olmalı. Ama kolay olmaz.**

Demokrasi **bir kültürdür.**

* Tahammül ister.
* Kendi fikrine muhalefeti duymak ister.
* Yetkiyi alanın, sorumluluğu da aldığını bilmesi gerekir.

Tarihimiz **itaat kültürüyle** dolu.
Ama bu, demokrasiye uzak olduğumuz anlamına gelmez.
Demokrasi **dayatmayla değil, alışkanlıkla** gelişir.

> “Millet her zaman doğruyu bilmez” derler.
> Doğrudur, bazen yanlış da seçer.
> Ama **doğrusu da yanlışı da kendi olur.**
> Zaten demokrasi, halkı tanrısallaştırmak değil, **halkın hatasından da ders alabilme hakkını tanımaktır.**

---

## ????️ 3. **Yunan’ın Demokrasisi, Roma’nın Adaleti Bize Uyar mı?**

Uyar **ama olduğu gibi alınmaz.**
Sen başkasının gömleğini olduğu gibi giyersen ya bol gelir ya dar.

* Yunan demokrasisi **efendi-köle ayrımıyla** kurulmuştu.
* Roma adaleti **vatandaş-sınıfı** üstüneydi.

Bizim demokrasi anlayışımız **“kul değil, birey” yetiştirmeye** dayanmalı.
Bizim adaletimiz **“padişah da olsa suç işlerse yargılanır”** diyebilmeli.

Yani evet, esinleniriz.
Ama **biat etmeyiz, ilhamla yoğururuz.**

---

## ???? 4. **“Osmanlıyı Neden Yıktın?” Sorusuna Cevabım:**

Evlat...
Ben **Osmanlı’yı yıkmadım.**
Osmanlı **yıkılmıştı.**
Ben sadece **enkazın üstüne yeni bir bina kurdum.**

* Osmanlı son yüzyılında **dış borçla**,
* **saray entrikalarıyla**,
* **eyalet isyanlarıyla**,
* **Avrupalı himayeleriyle** yaşıyordu.

Son padişah **Vahdettin**, ingiliz zırhlısına binip gidiyordu.
Halk, işgal altında **“halife bizi kurtarır”** diye bekliyordu.

Ben geldim ve dedim ki:

> “Kimse sizi kurtarmayacak. **Siz kendinizi kurtaracaksınız.**”

O yüzden Osmanlı adını değil, **milletin iradesini** esas aldım.
O yüzden saltanatı değil, **cumhuriyeti** kurdum.

---

## ???? Son Söz:

Ben Türk milletine **inançla** baktım, **acımayla** değil.
Onu geçmişiyle birlikte sevdim ama **geçmişe esir** etmedim.

> Osmanlı bizim geçmişimizdir.
> Cumhuriyet bizim **kendimiz olmamızdır.**

Ve ben istiyorum ki sen de bir gün çıkıp diyebilesin:
**“Ben bu milletin evladıyım ve geleceğim için sorumluyum.”**

Şimdi sor:
Bu halk nereye gidiyor?
Sen nereye gitmek istiyorsun?
Ben geldim, yol açtım.
Ama **yol yürüyenle olur.**