dünyanın yuvarlak olduğunun kanıtları

Öncelikle burada sözlügün seviyesini azicik arttiracagim icin, düsük seviye sevicilerden özürdilerim.

Bazi seyleri ertelemek cok iyidir ve fizigin de katkisiyla verileri birlestirince hakikate ulasabiliriz.
Normalde bu tür basliklara pek yazmam ama elime gecen verileri sizlerle paylasmak istedim.

Hemen konumuza dönelim. 15 ocak 2022 tarihinde hunga tonga adalarinda bir volkanik patlama gerceklesti. Bu patlama o kadar güclü bir patlamaydi ki; bazi verilere göre duman 18,6 km - 30 km yükseklige kadar ulasti.

Hadisenin özeti:
1. 15.01.2022 tarihinde saat 05:15 OAS (bkz: Orta Avrupa Saati) Hunga Tonga´da volkanik patlama meydana gelir.
2. 15.01.2022 tarihinde saat 20:38 OAS Avrupa´daki ölcüm merkezinde hava basincinda dalgalanmalar gözlemlenir.
3. 16.01.2022 tarihinde saat 02:26 OAS Avrupa´daki ölcüm merkezinde hava basincinda ikinci dalgalanmalar gözlemlenir.

Simdi gelelim bazi fizik ile ilgili temel bilgilere.

[U] = dünyanin cevresi
[v] = hiz
[s] = yol
[t] = zaman

- Dünyayi küre olarak kabul edersek dünyanin cevresi (Kusura bakmayin düz dünyacilar). U=40075 km
- Ölcüm merkezinden volkanin patladigi yere kadar olan uzaklik:
direkt yol: s1 = 16911 km
*dolayli yol: s2 = U - s1 = 23164 km
- Basinc dalgalanmalarinin süreleri:
t1 = 55440 saniye
*t2 = 76320 saniye

*Patlamadan dolayi basinc dalgalari iki taraftan da geliyor. asagidaki videoda görüldügü gibi


Bu verilerden ses hızı hesaplanabilinir.

v = s / t

verileri yerlesirip hesaplayalim.

Ses hizi icin;
v1 = s1 / t1 = 16911 km / 55440 saniye = 0,305 km/saniye

Basinc dalgasi dünyanin etrafindan dolanarak bir ikinci yol daha aldi.
v2 = s2 / t2 = 23164 km / 76320 saniye = 0,3035 km/saniye

Iki veridende hesaplanan sonuclar hemen hemen birbirleriyle ayni.

Ses hizi 304 metre/saniye olarak kabul edilir. Bu sabitten yola cikarak bir diger basinc dalgasinin ne zaman gelecegi hesaplanabilinir.

v(ses)= 304 metre/saniye = 0,304 km/saniye

t = U / v(ses) = 40075 km / 0,304 km/saniye = 0,0826 saniye = 36,62 saat
Bu hesaplamaya göre basinc dalgasinin dünyayi dolasmasi 36,62 saat sürüyor.

Bu dolasma süresi, ölcüm merkezindeki ilk dalgalanmaya (20:38 OAS = 20,63 saat) eklendiginde ve 48 saat (gün+gün degisimi) düzeltildiginde;

20,63 saat + 36,62 saat - 48 saat = 57,25 saat - 48 saat = 9,25 saat = 09:15 OAS

Ölcüm merkezinde 17.01.2022 tarihinde saat 08:36 OAS bir basinc dalgasi görüyoruz.
Ölcülen zaman ile hesaplanan zaman arasindaki sapma %1,8.
görsel

Eger basinc dalgasi hala ayakta kalmayi basaracak olur ise; bu aksam OAS ile 20:30´da (Türkiye saati ile 22:30´da) tekrar bir basinc dalgasi yakalanabilinir.

Bu benim icin fizigin islediginin ve dünyanin düz olmadiginin basit bir kanitidir.