bugün

osmanlının türk olmaktan utandığı gerçeği

O kadar milleti türk kimliği ve kültürü altında birleştiremeyeceğini, birleştirse dahi hakimiyetinin uzun sürmeyeceğini bilmesinden kaynaklanır. Milliyetçilik derdine düşseydi çok daha erken ve kolay parçalanırdı. Bu yüzden haklı olarak Osmanlılık ve müslümanlık gibi birleştirici kimliklere yöneldiler. osmanlı gibi çok uluslu ve federatif bir imparatorluğu türkiye cumhuriyeti gibi üniter bir devletle karşılaştırmak ne tarihsel ne de sosyolojik olarak mantıklı değil.