osmanlı veraset sistemi

Osmanlı Devletinde kimin padişah olacağı konusunda kesin bir kural yoktu. Osmanlı ailesinin bütün erkekleri taht üzerinde hak sahibiydi. Onun için padişah ölünce oğullarının hangisinin tahta geçeceği konusunda devlet yönetimindeki etkili grupların(ümera, ulema vb.) tercihleri önemli rol oynuyordu. Eski Türk Devlet geleneğinden kaynaklanan bu sistem taht kavgalarına neden olmuştu.

Fatih Sultan Mehmet fetret devri vb. olaylardan etkilenerek taht kavgalarını ortadan kaldırmak ve devletin tek elden yönetilmesini sağlamak amacıyla bir kanunname düzenledi. (bkz: fatih kanunnamesindeki kardeş katli maddesi)

Bu kanunla Fatih'in amacı:

Taht kavgasına son vererek, ülkenin birlik ve bütünlüğünü ve en güçlü olanın padişah olmasını sağlamaktı.

l. Ahmet zamanında yapılan değişiklikle en yaşlı ve akıllı olanın (ekber ve erşed) padişah olması esası benimsendi. Ekberiyet sistemi şehzadeler arasındaki rekabet duygusunu ortadan kaldırması bakımından olumsuz, taht kavgalarına son vermesi bakımından ise olumlu sonuçlar doğurmuştur.

osmanlı da veraset sistemi taht kavgalarını önlemek için koyulan bir sistemdir. ilk başlarda "tahta ilk çıkan padişah olur" düşüncesiyle hareket edilmiş ve kardeş kavgaları çok olmuştur. fatih sultan mehmet döneminde bu yasa değiştirilerek "taht büyük şehzadenindir." sistemi getirilmiştir. fatih sultn mehmetin getirdiği bu sistem l. ahmet zamanında değiştirilmiştir ve taht "en yaşlı ve en akıllı olanındır" sitemi getirilmiştir.