bugün

IV. Murat,(doğum 27 Temmuz 1612 - ölüm 8 Şubat 1640) 17. osmanlı padişahıdır. 1623 ile 1640 yılları arasında hüküm sürmüştür. I. ahmet'in kösem sultan'dan olan oğludur. amcası I. mustafa'nın yerine 11 yaşında tahta geçmiştir. ölümüne şahit olduğu genç osman'nın etkisinde kalmıştır.

yönetimi ele aldıktan sonra ilk işi ülkedeki yolsuzluklara ve ayaklanmalara karşı mücadele etmek oldu. istanbul'da içki içilen yerleri ve kahveleri kapattı. tütünü yasakladı. bu yasaklara uymayanların öldürülmesini emretti. geceleri kılık değiştirerek istanbul'da teftişlere çıktı ve bu teftişler sırasında yasaklara uymayanları öldürttü. bu yolla asayişi sağladı.

IV. murat muharebe alanında ordularına kumandanlık yapan son osmanlı padişahıydı. 1635'de safevilere karşı revan seferine çıktı. kars'ı geçerek revan'ı kuşattı. on gün sonunda kale komutanı teslim oldu. daha sonra tebriz'i ele geçirdi. talos aşireti, dandar aşireti, beskan aşireti gibi nüfuzlu topluluklar askeri yardım anlamında büyük destekleri oldu. 1638'de büyük bir ordu ile Bağdat seferine çıktı. kırk gün süren bir kuşatmadan sonra şehri ele geçirdi. 1639 yılında istanbul'a dönmek için yola çıktı. Sadrazam kemankeş kara mustafa paşa iran elçisiyle kasr-ı şirin antlaşması'nı imzaladı. bu dönemde dört kardeşinin üçünü öldürttü.

yenilik yanlısı bir padişahtı. kişisel yapısı güçlü, yakışıklı aynı zamanda çok çabuk sinirlenen birisiydi. tahta geçtiğinde hazine boş idi. ancak kendisi devlet işlerini düzene sokarak hazineyi ağzına kadar doldurmuştur. fiziki yapısı itibariyle çok güçlü idi. 200 okkalık (yaklaşık 260 kg) gürzleri tek eliyle dahi rahatlıkla kaldırabildiği, hızla giden bir attan diğer bir ata atlayabildiği ve attığı okun tüfek mermisinden uzağa düştüğü kaynaklarda yazılıdır. IV. murat 1640 yılında 27 yaşında siroz hastalığından ötürü ölmüştür. babası I. ahmet'in sultanahmet camii'ndeki türbesine defnedilmiştir. ~kaynak: http://tr.wikipedia.org~
fal, içki ve sigaraya karşı antipatisi olan padişah.

sur dışında bir falcıyı infaz etmeden önce, falcıya 'benim şehre hangi kapıdan gireceğimi bir kağıda yaz' diye buyurur. falcı kağıdı padişaha verir. 4.murat falcının hangi kapıdan gireceğini bilememesi için yeni bir kapı yaptırır. yeni kapısından içeri girince hevesle kağıdı açar. kağıtta 'yeni kapınız hayırlı olsun sultanım' yazmaktadır.
ilk 3 e giremediği için intihar etti espirilerine konu olan padişah.
(bkz: yeşilaycı padişah)
bağdat'ı almaya çalışmak,bağdat'ın kendisinden daha mı güzeldi ne? sözleriyle elde ettim bittinin yüzyıllar öncesi söylemini yapmış padişahımız devletlimiz.
içki içmeyin beyanatı verip kendisi içki ve sigaradan ölen padişah...
günümüz versiyonu için;
(bkz: recep tayyip erdoğan)
(bkz: kırmızı bölgeler)
(bkz: bekri mustafa)
1635 safevi seferi'nde yaralandıktan sonra sıhhiye çadırında tedavi olup ordunun başına tekrar geçtiği, hatta kendi başına top ateşleyerek askerleri coşturduğu rivayet edilir.
gürzüyle kale duvarını göçertecek kadar güçlüdür kendileri.
tebdil-i kıyafet ile halkın arasına karışan padişah.
osmanlı padişahları arasında en farklı olan kişi. ilk dönemlerde etkisiz olsa da sonradan mutlak hakimiyet sağlamış ve tarihde iz bırakmıştır. fiziksel gücü hakkında bir çok efsane vardır.
gelmiş geçmiş en iri osmanlı padişahı.
selçuk erdemin karikatürlerinden birine konu olan padişahtır ;

yeniçeri : pardon siz kaçınca murat'sınız acaba?
padişah : dört!
yeniçeri : olsun, bozmayın moralinizi. *
kapıdağlı serisi portrelerinde en ihtişamlı sarığa sahip padişah. altından iki tane korumalık çıkar ki sarığının sağından ve solundan gayet ihtişamlı görünmesini sağlar.
ilk üçe bile girmeyi başaramamış bir murat..dördüncüye madalya bile vermezler,yani boş iş..
(bkz: imamın dediğini yap gittiği yoldan gitme kişisi)
yavuz bahadıroğlu nun nesil yayınlarından çıkan romanı.

--spoiler--
yatsı namazından sonra yeni sadrazam kemankeş ali paşa nın arı kovanı gibi işlemeye başladı. nöbetçiler de şaşırmamışlardı. gecenin bir vakti divan mı akdedilirdi ? hem zaten bu toplantının divan toplantılarına benzer tarafı da yoktu. divan üyelerinin yanı sıra yeniçeri ve sipahi ağaları da gelmişti.
--spoiler--
bir defada 4.5 tulum -ki bir tulum 4 litreye tekabül eder- sarap içmesi lakin sarabı toplumsal düzen için yasaklamasının tezat olmamasının sebebi; bunların arkasında yatan siyasal sosyal nedenlerle açıklanabilir ki çok genç yasta, ağabeyi genc osman'ın yedikule zindanlarında boğularak öldüğünü görmesinden ki burada da ağabeyinin saraydan sürüklenerek çıkarılırken ona neler soylediğine dair yazılı arşiv yokedilmiştir, ayrıca o donemki osmanlı iç siyasetinin verdiği huzursuzluk ile anlamlandırılabilir. pek tabi alkolun islam' da yasak oldugunu 4. murat'da biliyordu amma ve lakin arşive dayalı bu gerçeğin arkasındaki sosyal-siyasal gerçekliklerle açıklandığında bu tezat davranışı anlamlandırılabilir.
istanbul kanatlarımın altında adlı filmde burak sergen tarafından canlandırılmıştır.
bursa kadısının adaletli davranmadığı haberi üzerine atına atlayıp non-stop bursa'ya gittiği,hemen kadıyı astığı akabinden bir kuzuyu tek başına yiyip istanbul'a döndüğü rivayet olunan padişah.
herhalde oğlancı olduğunu iddia edenlerin bir atasını dürtmüştür.
doğru olup olmadığı her ne kadar netleşememiş olsa da,gay olmasının tek nedeninin, annesi Kösem Sultan'ın oğlu üzerinde ve dolaylı yoldan hanedanın yönetilmesinde otoritesi olan yegane gücün kendisinde olmasını obsesif bir şekilde istemesi bu yüzden onu gelişimi süresince iç oğlanlarına yönlendirmesi ve bu yönlendirmeden ötürü ergenliği ve delikanlılığı süresince karşı cins tanımadıgı için cinsel deneyimlerini erkeklerle yaşaması daha dogrusu yaşamak zorunda bırakılması olduğu söylenmektedir.
(bkz: dördüncü murat)
(1623- 1640)
hükümdarlığının ilk yıllarında yönetim daha çok saray ağaları ve kösem mahpeyker sultan'ın elinde idi. yirmi yaşlarına geldiğinde yönetimi kontrol altına alan dördüncü murat, aldığı sert tedbirlerle;
devlet otoritesini yeniden sağladı,
maliyeyi düzeltti,
celali isyanlarını bastırdı,
haksız bir şekilde dağıtılan dirlikleri geri aldı,
yeniçeri sayısını azalttı,
huzuru sağlamak için tütün ve içki içme yasağını getirdi. bazı kahvehaneleri kapattı,
geceleri fenersiz gezmeyi yasakladı. tebdil-i kıyafet ile halkın içinde dolaştı,
yasaklara uymayanlara idam cezası verildi,
koçi bey'in tavsiyelerinin tamamını yerine getiremeden vefat etti.