cehennemin kapısı

dante'nin ilahi komedya'sında şöyle tarif edilen kapı:

--spoiler--
girişi kimseye kapalı olmayan kapı.
--spoiler--

ve:

--spoiler--
merhamet burada bütünüyle ölü olduğu zaman yaşar.
--spoiler--

filadelfiya'daki rodin müzesi'nde de rodin'in el heykellerinin yanında bulunan kapı. müze dediğime bakmayın 2 oda 1 salonluk yer kadardı. o kadar yolu gittiğime neredeyse pişman etmişti beni. gidiyoruz bari değsin ama, haksız mıyım?

rodin'in 'yaşamının heykelleştirilmiş günlüğü'' dür.
hikayesi şöyledir:
1880 yılında rodin, henüz proje aşamasındaki bir süsleme sanatları müzesi için, dante'nin ilahi komedya'sindan esinlenen kabartmalarla bezenecek bir sipariş aldı. konuyu büyük olasılıkla rodin önermiş ve gelen her yeni siparişe duyduğu coşkuyla hemen, beş metreyi aşkın bir kapının yapım çalışmalarına girişmişti.
başlangıçta floransa'daki cennetin kapısı 'na benzer bölmeli kanatlar düşündü; ama daha sonra bölmeleri ortadan kaldırdı. konu olarak dante'nin eserinin en karanlık bölümü olan cehennem'i seçti. bir tanığa göre: ''her an doğaçtan küçük bir figür yaratıyor, bunlarla bir duygu, bir düşünce ya da bir biçimin ifadesini hızla heykele dönüştürüyor, onu alıp kapıdaki öbür figürlerin arasına koyuyor, daha sonra yerini değiştiriyor ve gerek görürse, parçalarını başka araştırmalarda kullanmak üzere kırıyordu.'' böylece tekrar tekrar değişen yapıt, bri tür dooğaçlama yöntemiyle gelişti. onun için tasarlanıp daha sonra bağımsız bir heykele dönüşen düşünen adam, öpüşme, ugolino ve çocukları gibi birçok ünlü heykelin de doğumuna yol açtı.
kapı'nın siparişini aldıktan bir süre sonra, 1882'de yaşamının en büyük aşklarından biri olacak olan camilla claudel 'le tanıştı rodin. ünlü şair paul claudel'in kızkardeşi olan camille, rodin'le tanıştığında on sekiz, heykeltraşsa kırk iki yaşındaydı. genç kadın, rodin'in önce öğrencisi, sonra modeli, sonra da esin kaynağı ve sevgilisi oldu. yaklaşık on iki yıl sürecek bu ateşli ilişki, 1894'te sonuçlanacak, bu tarihten sonra rodin'in etkisinden kurtularak kendine özgü yapıtlar üretmeyi sürdürecek olan camille, ailesinden de kopması sonucunda yavaş yavaş deliliğe doğru kayacak ve 1913 yılında kapatıldığı akıl hastanesinde otuz yıl kaldıktan sonra, 1943 yılında ölecektir.
yeniden 1880'lere dönersek, araya giren yeni siparişlerin bir süre sonra rodin'i kapı'dan uzaklaştırdığını görürüz. yapıta ancak yüzyıl sonunda yeniden dönebilmiş ve onu ilk kez 1900'de sergilemişti. ama bu arada, tüm çıkıntılı parçalarını söktürerek neredeyse tüm figürlerinden arındırmıştı onu. bir tür ''sadeleştirme'' ve mimarinin saflığına dönüş işlemiydi bu ve yapıtın önceki halini bilenleri çok şaşırtmıştı. sergiden sonra kapı atölyeye geri döndü; rodin'in ölümüne kadar, geçirdiği bazı değişikliklere karşın bu ''boşaltılmış'' halinde kaldı. bugün tanıdığımız biçimine de ancak 1917 yılında, sökülen parçaların, rodin'in isteği doğrultusunda yeniden yerlerine takılmasıyla ulaştı.
rodin'in aldığı ilk büyük sipariş olan ve hiçbir zaman bitiremediği cehennemin kapısı, sanatçının tüm yaşamının bir özeti gibidir. yaşamı boyunca ona eşlik etmiş, sayısız yapıtının üretimine yol açmış ve camilla mauclair'in ünlü tanımıyla, 'yaşamının heykelleştirilmiş günlüğü' olmuştur rodin'in.*
sanatsevere özel not: rodin istanbul'da sergisine; cehennemin kapısı aynı boyutlarda bez üzerine resmiyle katılmıştı. ancak kapı'nın en ünlü eserlerinden, düşünen adam (le penseur) ve öpüşme(le baiser) eserlerini karşısında bulan bünye cehennemin kapısı'nın büyüsüne o anda kapılmıştır.

Dante’ye göre cehennemin kapısında “ey buradan içeri girenler, her türlü ümidi geride bırakın yazar” hakikaten etkileyici bir tanımlama.