bugün

o dönemde fransızcanın ülkede ve uluslararası ilişkilerde en geçerli batı dili olması ve osmanlı'da yüksek öğrenim gören gençlerin genellikle bu dili öğrenmesinden kaynaklı olma ihtimali en yüksek olan çabadır.
Takdir edilecek bir çabadır. Öğrenmenin önemini kavrayamayan asalaklara örnek teşkil etmelidir.
okulda öğrendiği dildir. bize hazırlıkta okutulan yabancı bir yazarın atatürk hakkında yazmış olduğu ingilizce kitapta tam olarak hatırlamasam da şunlar aklımda kaldı: atatürk aslında fransızca derslerinde zorlanıyordu ve yeterince başarılı değildi. bir gün fransızca hocası onu karşısına alır ve durumunun yetersizliğini belirtip daha çok çalışması gerektiğini söyler. atatürk de ardından gelen tüm yaz tatilini fransızca kitaplar okuyarak geçirir ve başarısı artarak fransızca'da büyük ilerleme kaydeder. bu arada atatürk iyi derecede fransızca bilen biridir.

ilave not: aşağıdaki şu bilgi de anlattığımı doğrular;

atatürk’ün yabancı dil ile ilk temaslarının sonuçlarını onun 1895 yılında Selanik Askeri Rüşdiyesi’nden mezuniyet karnesinde buluruz. Yabancı dil olarak Fransızca öğrenen Mustafa Kemal’in geçme notu o yıllardaki bazı derslerin değerlendirme sistemine göre en yüksek not olan 45’tir (Coşar, 1973).
Ancak Atatürk’ün 1896 yılında Manastır Askeri idadisi’nde Fransızca dersinde bazı problemler yaşadığını öğreniyoruz. Mustafa Kemal’in bu konu hakkında “Fransızca’da geri idim. Muallim benle çok meşgul olmuyor, acı ihtarlarda bulunuyordu” dediğini öğreniyoruz (Cebesoy, 1997; Coşar, 1973; inan, 1969; Kinross, 1964).
1897 yılında Manastır Askeri idadisi’nin 2. sınıfı’na geçen Mustafa Kemal, bu yılın ilk günlerinde Selanik’e döner. Bu aradan yararlanarak Fransızca’sını geliştirmeyi düşünür ve Tophane semtindeki Frerler okulunun (papaz okulu) özel sınıfına kaydını yaptırarak derslere düzenli olarak girer (Cebesoy, 1997; Kinross, 1964). Fransızca öğretmeninin acı ihtarlarına muhatap olmak istemez. Böylelikle zayıf olan Fransızca’sını geliştirir ve 1898 yılında Manastır Askeri idadisi’nden yine en yüksek not olan 45 ile mezun olur (Coşar, 1973). Manastır idadisi’nde
kendisinden bir sınıf yukarı olmasına rağmen, iyi anlaşabildiği Ali Fethi’den Fransızca’sını ilerletmede faydalandığını öğreniyoruz (Kinross, 1964)

Atatürk; Dil, Türk Dili ve Yabancı Dil
Kaynak: Dil Dergisi 2003,(122):52-60