artemis tapınağı

izmir Selçuk'ta Efes (Ephesos) antik kentinin dünyanın yedi harikasından sayılan ünlü tapınağıdır. Astemision olarak da bilinir. Önce M.Ö. 560-550 yıllarında Lydia Kralı Kroisos tarafından ion düzeninde yaptırıldı. M.Ö. 356'da bir delinin yakması üzerine aynı büyüklükte ancak 3 m. yüksek olarak yeniden inşa edildi. 55.10 x 115 m. boyutlarında, mermer heykelleriyle de ünlü tapınak Hellenistik dönem tapınaklarının en büyüğüydü. 262'de Gotlar tarafından yıkıldıktan sonra onarılmadı. Bristish Museum adına 1869-1874'te J.T. Wood ve 1904-1905'te David G. Hogart'ın yaptığı kazılarda bulunan tapınak kalıntıları, ingiltere'ye götürüldü.

Artemis Tapınağı 127 sütunlu olup cephedeki 36 sütunu kabartmalıdır.Tapınağın 125 metre uzunluğu,60 metre genişliği ve 25 metre yüksekliği olabileceği düşünülmektedir.Tapınağın en eski kalıntılarının MÖ.6 yüzyıla kadar tarihlendiği,tapınağın ikinci kez yapılışında ölçülerin 105 metre uzunluk,55 metre genişlik,25 metre yükseklik ile 600 metrekarelik bir alana yayıldığı bilinmektedir.

http://www.arkeo.org/images/antik/efes_artemis.gif

dünya nın 7 harikasından biri. bizans döneminden beri yağmalanmış hatta parçaları, ayasofya ya bile götürülmüştür.

tapınağın ilginç bir fonksiyonuda "kutsal alan" diye tabir edilen bir bölüme sahip olmasıdır. bir suc işlyen kimse o kısma sığındığında, dokunulmazlık elde edermiş.

ek it: Bizans ve roma tarihi zerre ilgimi ekmez ama eden açmışım ki, gençlik işte, açmışız zamanında.

tanrıça artemis'in adına efes'te yapılmış tapınakların beşincisi olarak bilinen, dünyanın yedi harikası'ndan da birisi olarak bilinen tapınaktır. iö 3. yy.da yapılan bu tapınak, efes'te iki yıl bulunmuş olan 'aziz paulus'un zamanında hala duruyordu. tapınak is 262'de 'got'ların saldırısı sonucu yağmalanıp yıkıldı. sütunlarından kalan bazı parçalar ise, londra'daki british museum'dadır...

kaynak: temel britannica, fasikül 6, sayfa 16

1869 yilinda ingiliz arkeolog J.t. wood tarafindan efes'te yapilan kazilar sonucu bulunmus yedilerin en guzelidir. Tamami mermerden insaa edilmis, 220x425 ayak olculerinde 127 dev sutunlu Hellenistik cagin en buyuk ve gorkemli anitsal eseridir.

ilkçağ yazarlarının anlatmakla bitiremedikleri, ionya stili 127 sütun üstüne kurulmuş, heykeltraş skopas'ın kabartmalarıyla süslü, atina'daki parthenon'dan dört kere daha büyük olup akıllara durgunluk veren bir yapıydı. bu dünya harikasının ingiliz çukuru denilen bataklık haline dönmesi hristiyanlıkla başlayan korkunç bir çapulculuk hareketinin sonucudur. artemision'un taşları bir bir sökülerek ayasofya'nın yapımında kullanılmıştır. geri kalan eşsiz mermer ve taşları da efes'teki sen jan kilisesinin yapımına yaramıştır.

gezip görmek için çok para istenen yer.

ayakta sadece 1 sutunu kalan tarihi harabe.o da belediyenin dağınık duran parçalarını birleştirerek çimento ile diktiği sutun.4 ay boyunca karşısında askerliği bitirdiğim mekan.

yerinde yeller esmek değiminin vücuda gelmiş hali. orada var olduğunu bilmek bile etkiliyor insanı orası ayrı!

ahan da: http://tr.wikipedia.org/w...sim:Temple_of_Artemis.jpg

220 yılda tamamlanan, helen mimarisinin her tarafı mermerden yapılan ilk ve en büyük tapınağıdır.

Bereket tanrıçası için yapıldığından içi tapınak, dışı çarşı olarak kullanılıyormuş, hatta Kapalı Çarşı gibi turistik değere bile sahipmiş. Gelen turistler, çarşıdan aldıkları altın ve fil dişi takıları tanrıçaya sunarlarmış. Milattan önce 21 Temmuz 356' da Herostratus adlı bir adam, sırf ünlü olmak için tapınağı yakmış, adı burada geçtiğine göre başarılı da olmuş. Büyük iskender'in aynı gece doğmuş olması sonucu tarihçiler "tanrıça, iskender"le o kadar ilgiliymiş ki kendi evini bile önemsememişti" demişler. iskender, tapınağı onarmayı başaramadan ölmüş, tanrıçanın sadık müritleri ise her hasardan sonra yılmadan restore etmeye devam etmişler. 262' de geçirdiği büyük yangın sonunda ise müritlerin büyük kısmı Hıristiyan olduğunda tamir edecek kimsecikler kalmamış. Bugün tapınağın yerini belli edecek sadece bir tek sütun vardır.

anadolu efes'teki artemis tapınağı kıta yunan, mısırı ve klasik yunan uygarlığının egemen olduğu diğer coğrafyalarda bulunan artemis tapınaklarında bir bakıma farklıdır. farkı, anadolu artemis tapınağı berket kültü olarak simgelenmiş ve içindeki artemis heykeli de bereketi temsilen onlarca memesi olan bir kadın süliyetinde yapılmıştır. bu yönü ile diğer artemis tapınak ve heykellerinden ayrılır. özel bir konuma sahiptir. yolunuz düşerse gidiniz geziniz, güzel bir yerdir!

Lidya kralı Croesus tarafından, Tanrıça Artemis'e ithafen yapılmıştır. Tapınağın temelleri milattan önce 7. yüzyıla dayanmaktadır. Tamamiyle mermerden oluşur.

Milattan önce 21 Temmuz 356'da adını ölümsüzleştirmek isteyen Herostratus adlı bir Yunanlı tarafından yakıldı.

Eski çağda yapılan tapmakların en tanınmışlarından birisi. Tanrıça Artemis adına, Yunan dünyasının çeşitli sitelerinde tapmaklar yapılmıştır. Bunların içinde, san’at şaheseri sayılan Artemis tapmağı Efes’tekidir .
Artemis tapmağının hangi tarihte yapıldığı kesin olarak bilinmemektedir. Fakat yedi defa yanıp yıkıldığı, her defasında eskisine göre daha güzellerinin yapıldığı söylenir. Bir defa M.Ö. VII. yüzyılda Kimmerler, M.Ö. 356′da bir deli tarafından, M.S. 263′de Gotlar tarafından soyulmuş ve yıkılmıştır. O tarihe kadar, tapmak yanıp yıkıldıktan sonra yeniden daha güzeli yapıldığı halde, bu sefer yıkıntı üzerine küçük bir tapmak yapılmış, Hıristiyanlığın Anadolu’da yayılması üzerine tapmak terkedilmiş, hattâ sütunlarının bir kısmı istanbul’a getirilerek Ayasofya’da kullanılmıştır. Zamanla tapmak toprak altında kaldığından, XIX. yüzyıla kadar yeri bile bulunamadı. Ancak ingilizler bu yüzyılda birçok araştırma ve kazıdan sonra tapmağın ka-lıntılarını buldular. Arta kalanlar da istanbul Arkeoloji Müzesi’ne getirildi. Efes tapmağı yalnız sanat bakımından değil; aynı zamanda dinî bakımdan da çok önemlidir. Yunan dünyasının puta tapanları her sene Efes’e gelirler, Artemis tapmağım ziyaret ederlerdi. Bu bakımdan Efes, eski çağın önemli hac yerlerinden biri idi. Güzellik ve görkeminden dolayı Artemis tapınağı dünyanın yedi harikasından biri sayılır.

Kaynak: http://www.yeniansikloped...inagi-efes/#ixzz2OPaosOcD

aynı zamanda cumhuriyet üniversitesi kütüphanesinin kitap yeri araştırmaya ayrılmış bilgisayarlarından soldakinin ekran koruyucusudur.

görsel

pelikan'ın adına birkaç bin euroluk sınırlı sayıda kalem ürettiği mekan. kalem sütun şeklindedir.

görsel

bir deli tarafından yakılarak eski görkemini kaybetmiştir. günümüze sadece bir sütunu kalmıştır.

Bir deli tarafından yakılan ardından retorasyon çalışmalarıyla onarılan dünya'nın yedinci harikasıdır.

Rivayete göre içinde kutsal bir alan mevcuttur eğer biri o bölgeye girerse dokunulmazlık elde edermiş.

dünyanın 7 harikasından biri.
nil'deki piramitlerin görkemli yapılarını ve mausolos'un kudretli anıtını da gördüm. ama sonunda, ne zaman ki o bulutlara doğru uzanan artemis tapınağı'nı gördüm; betim benzim uçtu.
ve dedim ki; "helios'un gözleri, yüksek olympos'un dışında, böyle karşılaştırmaya değer başka bir şey gördü mü?"
sidonlu antipatros (m.s. 2. yüzyıl)

Eğer günümüzde sapasağlam olarak kalsaydı
izmir'in sembolü olurdu.