hayy bin yakzan

Felsefi roman türünün ve adasal roman diye adlandırılan robinsonad roman türünün ilk örneği ve bildungsroman dediğimiz oluşum romanlarının da öncüsü olduğu düşünülmekte olan, ahmet Hamdi tanpınar' ın ' müslüman aleminin tek romanı ' diye adlandırdığı ibn Tufeyl' e ait roman ; Romanın,ibn sina' ya ait kısa bir versiyonu da bulunmakta.

insanın tek başına mürşid-i kamil seviyesine ulaşabileceğini hayy, absal ve salaman karakterleriyle, felsefi ve tasavvufi öğretileri sembolik bir dille birleştirerek okuyucuya aktaran alegorik bir eser.

" Bütün ömrünü kimsesiz bir adada geçiren Hayy, bir ceylan tarafından beslenip büyütülmüştür ve hiçbir toplumsal bağı olmayan bir münzevidir. Elli yıl içinde evreni gözlem ve deneylerle, kıyaslamalar ve akıl yürütmelerle çözer, varoluş nedenlerini, anlamlarını, Tanrı ile olan bağıntılarını kavrar. Diğer bir adadan gelen ve vahye dayalı inancı, dini simgeleyen Absal'la karşılaşması, kendisinin tek başına ulaştığı yaratıcı olgusu ile Absal'ın inancının örtüşmesi ve bunun üzerine ikisinin birlikte Absal'ın adasına giderek yüce gerçeklikleri anlatmaya çalışmaları anlatılır. "

görsel
görsel

Ben insan yayınları' na ait bir çevirisini almıştım, diğer yayınevlerinde durum nedir bilmiyorum ama burada her iki çevirinin yanında eğitim-din felsefesi, ibn Tufeyl' in iki temel problematiğinin ele alındığı makaleler gibi çeşitli makalelerin ve açıklamaların yer almasını çok sevmiştim.

(bkz: abiyogenez)