şehzade bayezid

Hürrem ve Kanuni nin 3. şehzadesidir.
Hürrem den olmayan yetenekli Mustafa'ya karşı annesi büyük oğlu Mehmet'i yetiştirmiştir.Mehmet'te büyüyüp abisi Mustafa'nın yerine Manisa sancağına geçmiştir.Mustafa Amasya'ya gönderilmiştir.Bu birçok kişiye göre Mehmet'in veliaht seviyesine yükseltilmesi anlamına geliyordu.Padişah günün birinde öldüğü zaman Amasya'ya göre istanbul'a yakın olan sancaktan Mehmet gelip tahta oturacak anneside valide sultan olacaktı.Tabi bunun önünde sadece yeniçerilerin Mustafa sevgisi durabilirdi ancak Mehmet'te kendini saydıracak potansiyel mevcuttu.Ama daha göreve başladıktan kısa bir süre sonra hastalıktan ölmesi anne ve babasında büyük üzüntüye sebep oldu.Bir süre sonra kardeşi selim yerine geçti ama selim her ne kadar saray eğitimi görsede padişahlık karizmasından yoksundu.Ayrıca devlet işleriylede ilgili değildi.Manisa'da olması hiç önemli değildi çünkü ocaklının istemediği kimse kolay kolay padişah olamazdı.işte burada Bayezid devreye giriyordu.Abisi Mustafa'ya karşı annesinin desteğini almıştı.Fiziki olarak babasına en çok benzeyen oğluydu.Yeniçeri ocağında askerin çok konuştuğu konuysa Mustafa idi.Amasyada neler başardığı dilden dile dolanıyordu.Tabi bu konuşmalar padişahında kulağına gidiyordu.Aslında hem memnun oluyordu hemde taht üzerinde fitne çıkacağından endişeleniyordu.O sıralarda lala Mustafa ve Bayezid konya sancağınını yönetiyorlardı.Kanuni'ye ise Bayezid in ne kadar başarılı olduğu falan anlatıyordu.Hatta oda kendisinden sonra Bayezid in padişah olabileceği ihtimalini düşünüyordu.Yıl 1553'e geldiğinde Kanuni 3. ve son iran seferine çıkarken Bayezide rumeliyi koruması için Edirne'ye saltanat naibi olarak vazifelendirdi.Sefer sırasında türlü oyunlarla Mustafa katledildi.Bu olay çok halk ve asker tarafından ağır şekilde kınandı.Sadrazam rüstem'i koltuğundan etti.Seferde sona ermiş,ordu geri dönmeye başlamıştı.Ancak rumelide şehzade mustafa ismini kullanarak birileri ayaklandı ve edirne den bizzat Bayezid müdahale edip bu isyanı bastırdı.ikinci Düzmece Mustafa isyanı olarak bilinen bu olay padişah'a farklı şekilde anlatıldı.isyanın bizzat Bayezid'in çıkardığı,kendini göstermek istediği için tezgah kurduğunu söylerler.Olayı bazı tarihçiler doğrular bazıları yalanlar.Neticede annesinin Kanuni yi iknasıyla Kütahya sancağına geri döner.Annesi Hürrem, bayezid in velihaht ilan edilmesi için tekrar sadrazam olan Rüstem e baskı yapar, kısa bir süre sonrada ölür.Rüstem daha önce divanda idamına sebep olduğu hüsrev paşanın kardeşi Bayezid in lalası Mustafa yı Fizan taraflarına sürmüştü.Kendince yaptığı planlar doğrultusunda Lala Mustafa'yı Selimin lalası yapıp Manisa'ya gönderdi.Amacı onu kullanarak selimi gözden düşürüp Bayezid'i veliaht yapmaktı.Padişah ise Manisa ve Kütahya'da bulunan çocukları merkezden ve birbirlerinden uzaklaştırmak için selimi konya'ya
Bayezid'i Amasya ya tayin etti.Selim derhal denileni yaptı ama Bayezid biraz direndi ama denileni yaptı.Lala Mustafa geçen yıllarda abisi ve kendisine yapılan oyunlardan sorumlu tuttuğu Rüstemden intikam almak istiyordu.Artık kendisi ondan daha entrikacıydı.Planlarını uygulamaya başlamadan Rüstem ölmüştü.Lala Mustafanın planı Bayezid'i isyancı göstermekti.
Bu nedenle kendisine mektuplar gönderiyor ben selim in değil hala senin lalanım,sen padişah olmalısın tarzında mesajlar yolluyordu.Sokullu Mehmet Paşa nın selimin damadı olduğunu ve doğal olarak onu desteklediğini derhal selimin üzerine yürümesini ve tahtın tek varisi kalmasını öğütlüyordu.Bayezid de Selime meydana gel tarzında mektuplar yazdı ve asker toplamaya başladı.Bu mektupları Sultana yollayan Lala Bayezid in isyancı olduğunu söylüyordu.Kanuni Bayezid e mektup yollayıp bu tavrını sürdürmemesini istesede bu mektuplar ona ulaşmadı.Bayezid Selim'le er meydanında çıkacağını sanarken meydanda babasının askerlerini de gördü.Yeniçeriler karşısında pek şansıda yoktu.Çarpışmanın başında birliklerinin bir kısmıyla amasya ya çekildi.Oradada ufak bir takviye ile 4000 kişilik ordusuyla iran sınırını geçti.iran'da büük bir törenle karşılandı.Şahın askerlerinden fazla askeri vardı tören alanında.Bu nedenle askerleri çeşitli bahanelerle farklı istikametlere gönderildi.Bu sıralarda Kanuni Bayezid in irana kaçmak için kullandığı atları tahsis eden Erzurum valisinin idamına karar verdi.Yörede yaşayan Türkmenlerde Bayezid e baya yardımcı olmuşlardı.Şah a mektup gönderen Kanuni Bayezid ve çocuklarını istedi.Büyük miktarda altın ödedikten sonra dediği oldu.Bayezid ve oğullarının tabutları Kanuni ye teslim edildi.*